1849 numaralı Şer`iye siciline göre Trabzon şehrinde sosyal ve ekonomik hayat (1676-1677)

Abstract

02. Özet Bu çalışmada, Trabzon îl Halk Kütüphanesi arşivinde bulunan 1849 numaralı şer' iye siciline dayanarak 1087-1088/1676-1677 yıllarında Trabzon şehrinin fiziki, idari,toplumsal ve ekonomik yapısı incelenmektedir. Üç bölümden oluşan tezin ilk bölümünde, şehrin fiziki ve idari yapısı incelenmiştir. Karadeniz'de önemli bir liman kenti olan şehir, Trabzon eyaletinin merkezidir. Yönetimi, Azak muhafazası dolayısıyla mütesellimlerin elindedir. Fetihten kısa bir süre sonra klasik Osmanlı kentine dönüştürülen Trabzon, çoğunlukla Müslüman ve gayrimüslimlerin bir arada yaşadıkları 46 adet mahalleden oluşmuştur. İkinci bölümde yöneticilerle yönetilenler ve yönetilenlerin birbirleriyle olan ilişkileri ele alınmıştır. Kadının Osmanlı toplumundaki konumu, sosyal ve ekonomik hayatın içindeki rolü hakkında bilgi verilmiştir. Aynı zamanda Trabzon genelinde asayiş ile ilgili problemlerin varlığına dikkat çekilmiştir. Üçüncü ve son bölümde ise mülk transferleri, borç-kredi ilişkileri, ticaret ve şehir halkının ödemekle yükümlü olduğu vergiler belirtilmiş, Osmanlı ekonomisi içinde Trabzon'un yeri hakkında bilgi verilmiştir. tC YÜKSEKÖĞRETİM KURÜLİ DOKÜMANTASYON MERKEZİ

03. Summary This study examines the physical, social, administrative and economic structure of the city of Trabzon between the years 1087-1088 / 1676-1677 based upon the Kadi register numbered 1849 in the Trabzon Public Library. In the first part of the thesis which composes of three different parts, physical and administrative structure of the city are examined. Trabzon was an important seaport city on the Black Sea shore and was the centre of the province. The administration of the province is under the management of assistant governer `mütesellim` because of the Azak defense. Trabzon became a classical Ottoman city after a short period following its conquest by the Ottomans. The city was consisting of 46 quartes in 1676-77 and muslims and non-muslims were mostly living together. In the second part, the relationship between the rulers and the ruled are studied. In this part also some information about the place of women in Ottoman society and their roles in the social and economic life are given. In addition to this, this part pays attention to security related problems of the city. In the third part, the real estate transfers, debt-credit relations and taxes which city public are obliged to pay are presented. This section also tries to throw light on to the role of Trabzon in Ottoman economy as far as the kadi register allowed.