Yeni bölgeselleşme

Abstract

Bir grup ülkenin kendi aralarında ticareti serbestleştirip grubun dışında kalan ülkelereayırımcı davranması eğilimi olarak tanımlanan bölgeselleşme tekrar gündemdedir. Ticaretpolitikalarında bu tür ikili yaklaşımlar yeni bir olay değildir. 19. yyılın ikinci yarısındaAvrupa'da serbest ticaret sistemim oluşması, 1860 yılında yapılan İngiliz-Fransız ticaretanlaşmasının başlattığı birçok ikili ticaret anlaşması sayesinde gerçekleşmiştir.Bölgeselleşme hareketlerinde yaşanan bu artış, Birinci Dünya Savaşı ile birlikteengellenmiştir. Birinci ve İkinci Dünya Savaşı arasında oluşturulan bölgesel ticaretanlaşmaları korumacı ve ayırımcı eğilimlere sahip olmuştur.Bölgeselleşme İkinci Dünya Savaşı sonrasında yayılmaya devam etmiştir. Eskibölgeselleşme olarak adlandırılan bu dönem, 1957 yılında Avrupa EkonomikTopluluğu'nun (AET) kurulmasıyla başlamıştır. Bu topluluğun itici gücü altındabölgeselleşme Latin Amerika, Afrika ve Asya'ya yayılmıştır. Bu dönemde AmerikaBirleşik Devletleri (ABD) çok taraflı sistemi savunmuştur. Avrupa dışında eskibölgeselleşme başarısız olmuştur.Eski bölgeselleşmenin başarısızlığından sonra bölgeselleşme 1980'li yılların ikinciyarısında ortaya çıkmıştır. Yeni bölgeselleşme olarak adlandırılan bu süreçte, ABDbölgeselleşme üzerinde önemli bir konuma geçmiştir. ABD, 1985 yılında İsrail 1988yılında Kanada ile serbest ticaret bölgesi kurmuştur. Ayrıca ABD 1994 yılında Kanada veMeksika ile Kuzey Amerika Serbest Ticaret Bölgesi'ni (NAFTA) oluşturmuştur. Busüreçte Avrupa Birliği (AB) Kuzeye ve Güneye genişlemiştir. NAFTA ve AB'ninetkileriyle yeni bölgeselleşme Latin Amerika, Asya ve Afrika'ya yayılmıştır.Yeni bölgeselleşme eski bölgeselleşmeden birçok yönden ayrılır. Bu çalışmada eski veyeni bölgeselleşme tanımlanmaktadır. Ayrıca eski ve yeni bölgeselleşmenin özellikleriörnek verilerek açıklanmakta ve karşılaştırılmaktadır.

Regionalism defined broadly as the tendency of a select group of countries to liberalizetrade amongst themselves while discriminating against the rest of the world is on theagenda again. Interest in bilateral approaches to trade policy is not new. The movementtowards an open trade regime in Europe in the second half of the nineteenth century wasled by a series of bilateral trade agreements that began with Anglo-French commercialtreaty of 1860. World War I disrupted the growth of regionalism. Regional tradeagreements formed between World Wars I and II tended to be highly protectionist anddiscriminatory.Regionalism continued to spread after World War II. This period, named as ?oldregionalism? started in Europe with the 1957 agreement for the establishment of theEuropean Economic Community (EEC). Under the impulsion of EEC, Regionalism spreadthroughout Latin America, Africa, and Asia. During this period the United Statessupported multilateralism. Old regionalism failed except in Europe.After the failure of old regionalism, regionalism came on the scene in the second halfof 1980s. In this process, denoted as ?new regionalism?, the United States was a majorplayer on it. The United States established free trade area with Israel in 1985 and Canadain 1988. Furthermore, the United States formed North American Free Trade Area(NAFTA) with Canada and Mexico in 1994. European Union (EU) expanded to Southernand Northern. With the triggering effects of NAFTA and EU, new regionalism spread toLatin America, Africa, and Asia.The new regionalism differs from the old regionalism in several respects. In this studyis defined old and new regionalism. It is explained characteristics of old and newregionalism by giving examples and comparing these concepts also.