Türkiye`de hastane hizmetlerinde dış kaynak kullanımı(outsourcıng) ve hizmet alan yöneticiler açısından değerlendirilmesi

Abstract

Hastaneler, insanların en önemli ihtiyaçlarından olan sağlık hizmetlerini karşılamakamacıyla kurulmuş, sağlık hizmeti üreten hizmet işletmeleridir. Hastaneler toplumlarınsağlık harcamalarının önemli bir bölümünü gerçekleştirmektedirler. Bu durum sağlıkpolitikacılarını ve hastane yöneticilerini sağlık hizmetlerinin maliyetlerini azaltmak içinalternatif stratejiler aramaya ve kullanmaya yöneltmiştir. Bu stratejilerden bir tanesi de dışkaynak kullanımıdır. Dış kaynak kullanımı, işletmelerin sadece kendi sahip olduklarıyetenek ve becerileri esas alan işleri yapmaları, temel yeteneklerin kullanılmadığı işleri iseorganizasyon dışındaki başka işletmelerden almalarıdır. Dış kaynak kullanımı kamusektöründe yasal mevzuat çerçevesinde hizmet ihaleleri biçiminde uygulanmaktadır.Günümüzde dış kaynak kullanımı; bilgi işlem ve danışmanlık gibi en sofistike hizmettürlerinden, temizlik ve ulaşım gibi en sıradan hizmet türlerine kadar, değişik alanlardakullanılmaktadır. Bu araştırmanın amacı dış kaynak kullanımının Türkiye'de özel sektör veSağlık Bakanlığı hastanelerindeki uygulamalarını, bu uygulamalarla ilgili olarakyöneticilerin değerlendirmelerini, hastanelerin ve yöneticilerin özelliklerine göre kapsamlıve karşılaştırmalı olarak ortaya koymaktır.Bu amaçla literatüre ve önceki çalışmalara dayalı olarak oluşturulan anket,hastanelerde işletme, destek ve tıbbi fonksiyonlardan sorumlu yöneticilere uygulanmıştır.818 hastaneyi kapsayan araştırmaya 556 hastane katılmıştır.Araştırma sonucunda, araştırmaya katılan hastanelerin en çok dış kaynakkullandıkları hizmet türlerinin; % 73 ile temizlik, % 55 ile bilgi işlem ve % 43 ile yemekhizmeti olduğu tespit edilmiştir. Hastanelerin mülkiyeti ile dış kaynak kullandıkları hizmettürleri ve hizmet sağlayıcı firma personel sayıları arasında istatistiksel olarak anlamlıderecede ilişki saptanmıştır. Ayrıca hastanelerin ve yöneticilerin özelliklerine bağlı olarak,yöneticilerin görüşleri ile dış kaynak kullanım nedenleri, hizmet sağlayıcı firmalardaaranan özellikler, dış kaynak kullanım sözleşmesinde bulunması istenilen özellikler, dışkaynak kullanımında karşılaşılan sorunlar, dış kaynak kullanımından elde edilen sonuçlarve 2006 yılında dış kaynak kullanım tutarında beklenen değişiklik arasında da istatistikselolarak anlamlı derecede ilişki bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Hastane, Yönetim, Dış Kaynak Kullanımı, Hizmet Sağlayıcı Firma

Hospitals are the service producing enterprises which are established in order to meethealthcare service one of the most important needs of people. A great amount of healthexpenditures is made to the hospitals. This situation forced the health politicians and thehospital managers to seek alternative strategies to reduce the cost of health service. One ofthese strategies is outsourcing. Outsourcing is that institutions do only the works in thelimits of their talent and capacity and take the services which cannot be offered with corecompetence from other institutions. Outsourcing is implemented as contracting out inaccordance with legitimacy in public business. Today outsourcing is activated in the areasranging from the most sophisticated kinds of service like information processing andconsultancy to the most ordinary kinds of service like cleaning and transportation.The aim of this study is to point out the implementations of outsourcing in privatehospitals and Health Ministry hospitals and the evaluations of managers about theseimplementations as comprehensively and comperatively according to the features ofhospitals and theirs managers ın Turkey. Questionnaires which was composed of literatureand previous studies was applied to the managers who are responsible management,support and medical functions. 556 hospitals joined the research that includes 818hospitals.At the end of the research it was determined that cleaning 73%, informationprocessing 55% and eating 43% are the kind of services in which the hospitals joining theresearch made use of outsourcing. A relation statistically meaningful was determinedamong the ownerships of hospitals the service kinds in which they made use of outsourcingand the number of supplier firm personel. Also a relation statistically meaningful wasdetermined between the views of managers and the reasons for outsourcing and among thethe features wanted from supplier firms the features wanted to be found in outsourcingagreement the problems experienced in outsourcing the results obtained from outsourcingand the expected change at the amount of outsourcing in 2006.Key Words: Hospital, Management, Outsourcing, Supplier Firm