Anadolu`da dünden bugüne tekstilde el baskıcılığı

Abstract

ÖZET Tez konum olan `Anadolu'da Dünden Bugüne Tekstilde El Baskıcılığı'nı incelerken, araştırmamı dört bölümde topladım. Birinci bölümde; kısaca baskının tanımını yaptıktan sonra, basım işlerinin tarihçesine geçtim. Bu bölümde, milattan önceki uygarlıklardan başlayarak, el baskıcılığının nasıl bir tarihsel geçmişe sahip olduğunu, tarihsel bir sıra takip ederek Osmanlı dönemi dahil olmak üzere yakın geçmişe kadar inceledim. Baskı işleminde ilkler olarak gördüğümüz silindir ve damga mühürlerinden ve arkeolojik tekstil kalıntılarındaki izlerden bahsettim. Sonrasında Selçuklu ve Osmanlı dönemindeki el baskıcılığı hakkında açıklamalar yaptım. İkinci bölümde; kumaş üzerine el baskısında kullanılan ağaç kalıpların özelliklerini, motifin kalıba aktarılmasını, kullanılan boyaların özelliklerini, baskı işlemini ve teknik özelliklerini anlattım. Üçüncü bölümde ise; kumaş üzerine el baskıcılığının yapıldığı önemli merkezleri, desenler ve renk özellikleri ile birlikte ele aldım. Bu bölümde, hangi illerde el baskıcılığının devam ettiğini ve devam eden atölyelerde ne gibi çalışmalar yapıldığım, el baskıcılığının bittiği illerde ise hangi nedenlerle sona erdiği konusundaki araştırmalarımın sonuçlarını anlattım. Dördüncü bölümde; tekstilde el baskıcılığının blok baskıdan sonra ikinci aşaması olan elek (şablon) baskıcılığını, sanayideki yerini, teknoloji ve modaya bağlı olarak teknik özellikleri ve desen seçimi konusundaki değişimleri, farklılaşmayı ve bunun sonucunda işletmelerin menfaatlerini koruyabilmeleri ve ayakta kalabilmeleri için tip ve kalite yönünden piyasaya bağlı olarak ortaya çıkan yapısal değişikliklerden söz ettim. VII

SUMMARY Doing my research on `hand printing in textile from past to now in Anatolie` which is the subject of my master's thesis, I analysed my findings in four sections. In the first section, I shortly explained the printings definition and than I explained the history of printing tracks. In this section; I explained, how hand printings have an historical past, I started from the civilizations in before Christ and I put them in an historical order including Ottoman Empire till today. I talk about the tracks of archeological textile heritages and the cylinder and stampseals that we previously see in printings. And than I made an explanation about in Ottoman period and Seljuk. In the second section, I explained some special features of wooden blocks that used in hand printings to textiles, pattern transferation to blocks, features of the paints that we use, printing operations and technical features. In the third section, I examine some important centers of hand printings with pattern and color features. I talk about, in which and what studies are doing in these workshops today. But in some cities the studies stopped, I discussed the reasons why these workshops were closed. In the fourth section, I talk about the second degree after block printing in textile hand printing which is called screen printing, that's place in industry, technical features with technology and fashion, choosing the patterns and variations, differences and at the end I describe the structural in order to protect the advantages of administrations. VIII