19. yüzyıldan günümüze Türkiye`de natürmort

Abstract

ÖZET Türk Resim Sanatı 18. yüzyıla kadar örneklerini minyatür dalında verdi. 15. ve 17. yüzyıl Osmanlı Minyatür Sanatı ilim adamları tarafından aydınlığa kavuşturulmaya çalışılmakta, buna ilave olarak arşiv çalışmaları yapılmaktadır. Batı alanında yağlıboya resmin Türkiye'de benimsenmesi 19. yüzyılın ikinci yarısından sonra, bir kısmı Avrupa'da öğrenim görmüş asker ressamlarımız tarafından gerçekleştirildi. Natürmort türü resimlere 17. yüzyıldan itibaren alçı ve Edirnekari tekniği ile mimari yapılarda ve kitap resimlerinde karşılaşılmaktadır. Özellikle Topkapı Sarayı yemiş odasında ahşap üzerine yağlıboya ile yapılmış natürmort örneklerine rastlanıldı.. Bu natürmortlar vazodan çıkan çiçek demetleri ve tabak içinde meyvelerden oluşan bir kompozisyon yansıtmaktadırlar. Tek bir meyvenin ya da tek bir çiçeğin resmedilişinin yanı sıra, çeşitli çiçek ve meyvenin bir arada verildiği kompozisyonlarda vardır. Resim Sanatı Tarihinde bir kayıt oluşturan natürmortlar, dönemlerin sosyolojik, ekonomik, dinsel bir çok özelliğini bazen açıkça, bazen de ip uçları olarak bizlere anlatıyorlar. Araştırmamı ilk Türk Natürmort ressamlarımızdan günümüze kadar getirmeyi amaçladım. Sadece natürmort alanında değil, diğer alanlarda da eser ve ren, bunun yanı sura natürmort alanında da çalışmalar yapan sanatçılar da ele alın dı. Buradan yola çıkarak günümüzde, natürmort resminin ne ölçüde değer gördüğünü ve nereye vardığını ele aldım. Natürmort'un ilk Türk ressamlarımızın en çok çalıştıkları tür olduğu bir gerçektir. Günümüze kadar geldi ve soyutlaşarak modern sanatta seyrek de olsa yer aldı. -VI-

SUMMARY In Turkish art of painting, until 18. century, there were only miniature designs. Fifteenth and seventeenth century Ottoman art of miniature is being tried to be to brought light and is collected for archives. Turkish officer painters, some of these studied in Europe, appropriated western painting in early times of nineteenth century in Turkey. We have encountered with naturemortes in the technique of Edirnekapi and plaster, in architectural buildings and illustrated books. Especially in fruit room of Topkapi Palace, we can see the naturemorte designs, which were painted on timber. These naturemortes reflect a composition which is composed with bunches of followers coming out from a vase and fruit in a bowl. There are also compositions of several flowers and fruit, besides that of a single flower and a fruit. Naturemortes, which are certain records in the history of art, are informing us about social, economical, and the religious specialities of their own time, sometimes they express all of these clearly, sometimes by giving some clues. I aimed to bring my research to the period of recent days from the period of our first Turkish naturemorte artists. My research includes not only the naturemorte painters but also the painters who worked on other areas, besides naturemorte. In conclusion, I tried to find out the value of naturemorte and its place in arts now. It's a reality that naturemorte have been the kind of art that the first Turkish painters mostly worked on. It has reached our day and has existed even rarely in modern art, by becoming abstract. VII