İlaç amblalajlarındaki tipografik etkinliğin incelenmesi

Abstract

İlaç ambalajlan, büyük ölçüde yasaların getirdiği kısıtlamalar çerçevesinde şekillenmektedir ve ilaç kullanımının özendirilmemesi amacıyla, reçete ile satılan ilaçların ambalajları üzerinde hiçbir resim ya da şekil kullanılamamaktadır. Bu nedenle, ilaç ambalajı tasarımları tamamen tipografik öğelerden oluşmaktadırlar. Çalışmada, ilaç ambalajı tasarımlarına yön veren kriterlerin, tasarımların karşılaması gereken beklentilerin araştırılması ve toplanan veriler ışığında mevcut ambalaj tasarımlarının olumlu ve olumsuz yönlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, öncelikle, tipografi ve ambalajlama ile ilgili tanım ve terminolojiler araştırılmış, genel tasarım kuralları incelenmiştir. İlaç ambalajlarının ortak özellikleri ve diğer ambalaj türlerinden ayrılan yönleri saptanmış, konuyla ilgili yasal düzenlemeler araştırılmıştır. İlaç ambalajlarının tasarımlarından kaynaklanan 'ilaç kullanım hatalarının nedenleri belirlenmiş, önlenmeleri için yapılan araştırma ve uygulamalara yer verilmiştir. Çeşitli ülkelerin reçetesiz ilaçlarla ilgili düzenlemeleri, bunlara bağlı zorunlu tasarım değişiklikleri ve tüketici görüşleri doğrultusunda yeniden tasarlanan ilaç ambalajı örnekleri araştırılmıştır. Yapılan eczane anket ile, ülkemizdeki eczacıların ilaç ambalajları konusundaki beklenti ve beğenilerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Elde edilen tüm bu veriler ışığında, ilaç ambalajı örnekleri incelenmiştir. Sonuç olarak; ürün satışını artırmaya yönelik olmamaları ve tasarımlarındaki yetersizliklerin, insan sağlığını doğrudan etkileyerek ciddi sorunlar doğurabilmeleri gibi yönleriyle ilaç ambalajları, diğer ambalaj türlerinden ayrılmaktadırlar. İlaç ambalajlarında her zaman ürün kimliği, kurum kimliğinin önünde tutulmalı, tüm ambalajlar ayırt edilebilir ve okunaklı olmalıdır. Ambalajlar üzerindeki bilgiler birbirlerine karışmayacak şekilde ve önem sıralarına uygun vurgu ile yerleştirilmelidir. İlaç ambalajlarında çok sık tasarım değişikliği yapılması güvensizlik yaratacaktır. Doktor, eczacı ve tüketicilerin beklentileri gerektirdiği takdirde uygun yenilemelere gidilmelidir. Bütün bunlar göz önüne alındığında, bu konuda çalışan tasarımcılara büyük sorumluluklar düşmektedir.

Pharmaceutical packages mostly shaped by restrictions introduced by law and with the aim of not encouraging to use medicine, it is not allowed to use any image or drawing on the packages of prescription medicines. Therefore, pharmaceutical packaging designs are composed of typographic elements only. In this study, it is aim to search the criteria that directs the designs of pharmaceutical packages and expectations from designs together with investigating negative and positive aspects of existing pharmaceutical package designs. Through this intention, firstly, the definitions and terminology related to typography and packaging are studied and general design rules searched. The common characteristics of pharmaceutical packages and the differences between pharmaceutical and other kinds of packages are established, the regulations related to issue is investigated. The reasons of `medication errors` caused by the designs of pharmaceutical packages are established and research and practices to prevent these errors are stated. The regulations about nonprescription medicines in some countries, compulsory redesigns related to these regulations and examples of pharmaceutical packages that are redesigned according to consumer views are investigated. It is aim to establish the taste and expectations of pharmacists in our country about pharmaceutical packages with the pharmacy inquiry. In the light of the data some of the pharmaceutical packages are discussed. As a consequence, because they are not directed to increase product sales and inadequacy in their designs led to serious health problems, they differs from other kinds of packages. In pharmaceutical packages product identity have to be stronger than corporation identity and also, all packages should be distinguishable and legible. Information lie on the surface of packages should be established in such a way that, they should be clear and available also stated with respect to their importance. To make design changes in pharmaceutical packages frequently would create mistrust. When the expectations of doctors, pharmacists and consumers necessitate, there should be appropriate redesign. Taking into account all these aspects, a designer works in pharmaceutical industry is in a position of great responsibility.