Tüketim-tasarım ilişkisi ve tasarımcı kimliği

Abstract

Tüketimin sürekli ve her alanda yaşanıyor olması, tasarımcının `tüketim` içindeki yerinin önemini de arttırmaktadır. Satın alınan her ürün, tüketici ve alışkanlıkları hakkında bilgi vermekte, yeni gereksinimler yaratmakta, tüketiciyi de üreticiyi de yönlendirerek yeni teknolojiler geliştirmekte, yeni yaşam tarzları oluşturmakta, rekabet ve pazarlama stratejilerinde değişimi beraberinde getirmekte, kültür, ekonomi, siyasi ve sosyal hareketleri etkilemektedir. Bunlarla beraber ürün, bahsedilen bu faktörlerin herhangi birindeki değişimden de etkilenmektedir. Böylece karşılıklı bir etkileşim oluşmaktadır. Tüketim toplumunun istek ve ihtiyaçlarını karşılamada tasarımcının rolü yalnızca üretime katkıda bulunmak değil, aynı zamanda tüketim alışkanlıklarına ve dolayısıyla tüketici davranışlarına eğitici bir yön de vermek olmalıdır. Tüketici kitlesi, gereksiz satın alma fikrinin birçok kanalla empoze edilmesi sonucunda, bugün artık aldığıyla değil, tükettiği ürünlerin sembolik ve kültürel değerleriyle yaşamakta ve farklı olmak adına, tüketim eğilimim olumsuz yönde etkilemekte ve yozlaştirmaktadır. Böylesine geniş bir etkileşim alanında, tasarımcının görevi; tasarlayacağı ürünün özelliklerini özümsemek kadar, ürün ile hedeflenen tüketici kitlesiarasındaki bağıntıları da bilmesi anlamına gelmektedir. Bu bağıntılarla kastedilen; ürünün tüketicinin hangi ihtiyacına hizmet edeceğini, tüketici kitlesinin nasıl tanımlanacağını, ürünün nasıl üretilip nasıl kullanılması gerektiğim, nasıl bir tüketim alışkanlığı oluşturulacağını, ürün kimliğinde biçimsel, sembolik ve kültürel değerlerin nasıl kullanması gerektiğini bilmektir.

The fact that consuming is constant and takes place in every area, makes the role of the designer in 'consuming' more important. Every product that is bought, gives information about the customer and his habits, creates new requirements, developes new technologies by guiding both the consumer and the producer, creates new life styles, changes the competition and marketing strategies and effects the cultural,economical,political and social moves. But also, the product is effected by any changes in any of these factors mentioned above. Therefore there happens to be an interaction. In fulfilling consumer society's requests and requirements, the designer's role should not only be contributing to the production process but also manipulating an educative path to consuming habits and therefore consumer behaviour. Since the idea of consuming unnecessarily is imposed in various channels, the consumers mass today does not live on what they buy but on the symbolic and cultural values of the products, so they degenerate the consuming trend in the name of being different. In such a wide interaction area, the task of the designer is knowing the relations between the product and the target mass, as well as assimilating the properties of the product to be designed. What is meant by the relation isknowing; which need of the customer the product serves, how to define the target mass, how to produce and how to use the product, what kind of a consuming habit to create and how to use the formal,symbolic and cultural values in the product identity.