İstanbul`da 1960 sonrası gerçekleştirilen uygulamalar özelinde plastik sanatların kent mekanıyla ilişkisi

Abstract

Bu çalısma, stanbul'da açık alana yapılan plastik sanat uygulamalarının kentmekanıyla iliskisi'ni konu almaktadır. Arastırma zemini açık alan oldugu içinplastik sanatlar tanımının içini genellikle heykel sanatı doldurmustur. Açık alanheykellerinin kent mekanıyla kurdugu iliski, ülkenin sosyal ve ekonomik kosullarıiçinde sanatçıların, özel sektörün, devletin, yerel yönetimlerin, halkın kamusallıgıalgılama, kamusal alanı kullanma biçimiyle baglantılıdır. stanbul'da açık alandaheykel sanatı hala egemen ideolojinin kamusal alanda iktidarını örgütlemek içinkullandıgı anıt mantıgı içinde üretilmektedir. Anıt mantıgını asan, modernistuygulamalar nadiren kent mekanında yer bulmaktadır. Kent mekanının sosyal vefiziksel verileri temel alınarak tasarlanmıs, kent içinde kamusal alanlar yaratan,sosyal ve fiziksel çevresiyle iç içe geçen çagdas uygulamalara ise stanbul'darastlanamamaktadır. Kent mekanının çok katmanlı sosyal ve fiziksel yapısı ileiliski kurmayı amaçlayan plastik sanat uygulamalarının gerçeklestirilmesi ancakfarklı disiplinlerden uzmanların ve uygulama yapılacak bölgedeki halkın, eserintasarım ve yaratım asamasında söz sahibi olmasıyla saglanabilir. Bunun için, kentmekanında plastik sanat uygulamalarından sorumlu, üniversitelerin ve sanatçıörgütlenmelerinin temsilcilerinin, sehircilerin, sosyologların, mahalle yada beldehalkının temsilcilerinin de yer alacagı özerk komisyonlar olusturmak bir çözümolabilir. Bu tür bir çalısma biçimi kent mekanının plastik sanat uygulamalarıylakamusal alana dönüsmesi saglayacaktır. Ayrıca sanatçı örgütlenmelerinin veüniversitelerin açık alanlara uygulanan, ciddi bütçelerle gerçeklestirilen, tümhalkın günlük hayatını etkileyen plastik sanat eserleri hakkında sorumluluk almasıgerekir. Açık alanda plastik sanat uygulamaları yerel yönetimlerin, devletin, özelsektörün siparisleriyle degil üniversitelerin, sanatçıların ve halkın talepleri üzerinegerçeklestirilmelidir. Aksi halde plastik sanatlar kent mekanının karısıklıgına,görsel kirligine ve kalabalıgına yeni nesneler eklemekten öteye gidemeyecektir

This study includes the relationship between the city and plastic arts applicationsin open space in Istanbul. For research is carried out in the open space, thedefinitions about the plastic arts consists of sculptural art. The relationshipbetween open area sculptors and the city is related to artists, private sectors,government, local governments and people to understand the publicity and to usethe public area according to the social and economic conditions of the country.The sculpture art in open space in Istanbul is still carried out to the monumentallogic of principal ideology to organize the power in public area. There are a fewmodernist samples different from monumental logic in the city. There aren?t anymodern applications in Istanbul in compliance with the social and physicalenvironment creating public areas in city and designed based on social andphysical data of city. To perform plastic art applications aiming to contact betweenmulti-layer social and physical structure of city is just carried out with the people inapplication region and experts from different disciplines to state their commentson design and creating phase of the sculptor. For that reason, to formautonomous commissions including city planners, sociologists, representatives ofquarter or county or else representatives of artists associations or universitiesresponsible from plastic art applications in city may be the solution. This kind ofstudy will enable the city to turn into a public area with plastic art application.Moreover, the artists associations and the universities must be responsible in theplastic art sculptures - carried out with large budgets and performed in openspaces - affecting the daily life of entire people. The plastic art application in openspace must not be realized for the local government, government, private sectorsoffer but the people, artists and universities demand. On contrary, the plastic artswill just put in new objects to complexity and visual pollution of city