Batılılaşma hareketleri`nin Osmanlı kadın giysilerindeki etkileri

Abstract

Osmanlı Devleti 600 yıllık uzun tarihi boyunca birçok farklı toplumu ve kültürü etkilemiş, kendisi de başta Avrupa olmak üzere, farklı kültürlerden farklı alanlarda etkilenmiştir.Osmanlı Devleti'nin Avrupa'dan etkilenmeye, Avrupa'yı örnek almaya başladığı en önemli dönem 18. yüzyıl olmuştur. Bu yüzyılda Osmanlı Devleti sıkıntılı bir çağa girdiğinden, kurtulma çabaları içinde yüzünü Avrupa'ya dönerek, toplumsal, siyasi, askeri, sosyal ve kültürel alanlarda Avrupa'yı örnek almaya başlamıştır.18. yüzyıl'da, özellikle Lale Devri'nde, Avrupa'nın eğitim ve yaşam biçimini örnek almış, evlerinden çıkıp sosyal alanda yer almaya başlayan kadınlar, partilerde, pikniklerde yeni giyim tarzları ile boy göstermeye başlamışlardır. Ancak dönemin sonlarına doğru kadınların bu giyim tarzları hükümetten ciddi tepki görmüş, konu ile ilgili yasal düzenlemeler yapılmış, kadınların bazı kıyafetleri giymesi kısıtlanmıştır.Batıda yaşanan ilerleme ve bu yöndeki gelişmelerin Osmanlı İmparatorluğu'ndaki iz düşümünü özellikle Tanzimat'ın ilanından sonra daha belirgin olarak görmek mümkün olmaktadır. 19. yüzyıla gelindiğinde Batılılaşma hareketleri yasal bir alanda gelişmeye devam ettiğinden, kadının sadece partilerde boy gösteren, sanatçılara poz veren bir görüntü olarak değil, hakları ve düşünceleri ile sosyal bir öğe olarak toplum içinde rol aldığı görülmektedir.20. yüzyılda ise, Cumhuriyet'in ilanı ve Cumhuriyet döneminde kadınlara verilen sosyal haklar ile birlikte kılık kıyafet yasal düzenlemeler ile iyileştirilmeye çalışılmış, bu şekilde kıyafetler ile modernleşme arasında doğrudan bir ilişki kurulmuştur.Günümüzde ise Osmanlı'nın Batılılaşma hareketlerinden bu yana kadınların kıyafetleri ile ilgili yaşadığı değişiklikler, toplumun farklı kesimlerinde birebir gözlemlenebilmektedir. Bu gerçek de Türkiye'nin Osmanlı'dan bu yana katettiği yolu gözler önüne sermektedir.

The Ottomans have had an influence on many cultures during their existence of 600 years, as well as being influenced by other cultures themselves. The 18th Century has been the era of greatest influence of the Western European culture on the Ottomans.During 18th century, Ottomans had been inspired by the educational system and life styles of the Europeans. Ottoman women having stepped out of their homes, started to appear in social realms, be it parties or picnics. Yet, towards the end of this period, the government interfered in clothing styles, and introduced certain legislations limiting outfit freedom.The reflection of the Western development in the Ottoman Empire is felt significantly, especially after ' TheTanzimat Decleration' in the 19th century. 'The Westernization Movement' developed in more a constitutional sphere, where women were no longer perceived as models showing up in parties, but were participating in society significantly with their rights, granted by law.In the 20th century, with the Republican era and rise in an understanding of women rights, clothing has been adjusted and improved with legal regulations where a direct connection was established between `outfit` and ` the modernization movement`.Contemporarily, progress in Ottoman clothing is observed directly in different parts of the society, reflecting the development of the Turkish Republic.