Mehmet bin Hasan bin Ali el-Hüseyin Tabir-nâmesi (Metin-sadeleştirme-tıpkıbasım)

Abstract

Rüyada görülen varlıkları tefsir etmek ve çözümlemek amacıyla yazılan eserler `tabir-nâme`diye adlandırılmıştır. Medeniyetimizde önemli bir yere sahip olan rüya tabirleri, yüzyıllar boyuncaatalarımızın ilgisini çekmiştir. Kütüphanelerimizde farklı dönemlerde yazılmış tabir-nâmelerin çokoluşu bu eserlere verilen değeri göstermektedir. Yazıldıkları döneme ait dil özelliklerini ve sözcükyapısını yansıtan tabir-nâmeler, sanat kaygısı gütmeden sade bir dil ile yazılmıştır.Bu çalışmada Mehmed Bin Hasan Bin Ali el-Hüseyin‟in Tabir-nâme‟si incelenmiştir. AnkaraAdnan Ötüken İl Halk Kütüphanesi 06 Hk 3952/1 numarada kayıtlıdır. 79 varaktan oluşan eserinher varağında 11 satır bulunmaktadır. Eser harekeli nesih ile yazılmıştır.Çalışmanın giriş kısmında eserin yazıldığı yüzyıl hakkında kısaca bilgi verilmiştir. İlkbölümde rüyanın çeşitli tanımlamaları yapılmıştır. Rüya çeşitleri açıklandıktan sonra Kur‟an-ıKerîm‟de geçen rüyalar anlatılmış, tabir-nâmelerin tarihiyle ilgili bilgiler verilmiştir. İkincibölümde üzerinde çalışılan metin, transkripsiyon işaretleriyle çeviri yazıya aktarılmıştır. Üçüncübölümde eser sadeleştirilerek anlaşılır kılınmaya çalışılmıştır. Ayrıca günümüz insanınınfaydalanması adına tabiri yapılan kavramların içindekiler listesi eklenmiştir. Çalışmanın sonundaeserin tıpkıbasımı yer almaktadır. Eser, rüya ilmi ve rüya tabiri hakkında çeşitli bilgileringünümüze ulaşmasını sağlamıştır.Anahtar kelimeler: Mehmed Bin Hasan Bin Ali el-Hüseyin, tabir-nâme, rüya.

The works written in order to interpret and analyze the beings which are seen in the dreamare called `tabir-nâme`. Oneiromancy, which has an important place in our civilization, hasattracted the attention of our ancestors for centuries. The fact that there are large number of `tabirnâmes` written at different periods in libraries shows the value given to these works. The `tabirnâmes` reflecting the language characteristics and word structures of the period they were writtenin were indited in plain language without the concern of art.In this study, the tabir-nâme of Mehmed Bin Hasan Bin Ali el-Hüseyni was investigated. Thiswork is recorded in number Ankara Adnan Otüken Province People Library 06 Hk 3952/1 Itconsists of 79 leaves, has 11 lines on each leaf. The work is written with `naskh with vowelpoints`.In the introduction part of the study, a brief information was given about the century in whichthe work was written. In the first chapter, at first various definitions of dream were given and afterthe types of dream were explained, information about the dreams in the Qur‟an and the history ofthe `tabir-name` was provided. In the second chapter, the text on which was worked was translatedto transcription with transcription signs. The work was simplified to make it comprehensible in thethird chapter. In addition, a list of the contents of the interpreted concepts was added to enabletoday‟s people to use it. At the end of the study, the facsimile of the work was provided. The workprovides access to our day the various informations about dream science and dream interpretation.Keywords: Mehmed Bin Hasan Bin Ali el-Hüseyin, tabir-nâme, dream