Bazı fenolik bileşiklerin ın vitro sitotoksik, genotoksik ve oksidatif etkileri

Abstract

Bitkilerden elde edilen, özellikle fenolik yapıdaki kimyasal maddeler, antioksidan özellikleri sayesinde reaktif oksijen türlerini inaktive ederek oksidatif hasarın önlenmesinde ve giderilmesinde önemli rol oynamaktadırlar. Buna karşın günümüzde, bitkisel ürünlerin çoğunun yapıları ve biyolojik etkinlikleri yeterince aydınlatılamamış olup, birçok bitkisel antioksidan maddenin toksisitesi ve insan sağlığına olan zararlarına dair çalışmalar da mevcuttur. Mevcut bu tez çalışmasında, diyetimizdeki birçok gıdada bulunan fenolik bileşiklerden; Apigenin, Baicalin, Ellajik Asit, Luteolin, Naringenin ve Tannik Asit'in, in vitro sitotoksik, genotoksik ve oksidatif etkilerinin araştırılması hedeflenmiştir. Fenolik bileşiklerimizin, insan göbek kordonu damar endotel hücreleri (HUVEC) üzerine sitotoksik etkileri, laktat dehidrogenaz (LDH) salınımı ve hücre proliferasyon (WST-1) yöntemleriyle; insan lenfosit hücrelerinde karbon tetraklorüre (CCL4) karşı oksidatif özellikleri katalaz, süperoksit dismutaz ve malondialdehit ölçümleriyle, genotoksik etkileri ise tek hücre jel elektroforez (Komet) ve mikroçekirdek (MÇ) yöntemleriyle araştırıldı. Çalışmalarımız sonucunda Apigenin, Baicalin ve Luteolin'in antigenotoksik ve antioksidan özellikte oldukları, sitotoksik etki sergilemedikleri gözlenmiş, en etkili konsantrasyonlar ise; Apigenin ve Baicalin için 100 μM, Luteolin için 200 μM olarak belirlenmiştir. Ellajik asit, Naringenin ve Tannik Asit ise, özellikle yüksek konsantrasyonlarda (100 ve 200 μM), sitotoksik ve genotoksik özellik göstermişlerdir. Antigenotoksik ve antioksidan etkileri açısından en etkili sonuçlar ise; Ellajik Asit, Naringenin ve Tannik Asit için sırasıyla 12.5 μM, 8 μM ve 4 μM'lık konsantrasyonlarda gözlenmiştir. Sonuç olarak, belirli konsantrasyonlarda, antioksidan ve antigenotoksik özellik sergileyen fenolik bileşiklerimizin optimum doz ve sürede kullanılmalarıyla birçok hastalığın tedavisinde klinik açıdan yararlı olabilecekleri düşünülmektedir.

Particularly the chemicals in phenolic structure obtained from plants play an important role in preventing and eliminating the oxidative damage by inactivating the reactive oxygen species due to their antioxidant properties. However, today the structures of most herbal products and their biological activities have not been illuminated adequately; studies on the toxicity of the many herbal antioxidants and damage to human health are also available. In this thesis, it is aimed at the investigation of in vitro cytotoxic, genotoxic and oxidative effects of some phenolic compounds such as Apigenin, Baicalin, Ellagic acid, Luteolin, Naringenin and Tannic Acid, which are found in many foods in our diet. The cytotoxic effects of phenolic compounds on human umbilical cord vein endothelial cells (HUVEC) were analysed with the lactate dehydrogenase (LDH) release and cell proliferation (WST-1) methods; in human lymphocytes the oxidative properties against carbon tetrachloride (CCL4) were examined with the measurement of catalase, superoxide dismutase and malondialdehyde; genotoxic effects were investigated with single cell gel electrophoresis (Comet) and micronuclei (MN) methods. As a result of the study, Apigenin, Baicalin and Luteolin were observed to have antigenotoxic and antioxidant properties but not to have cytotoxic effects; the most effective concentrations were determined as 100 μM for Apigenin and Baicalin, 200 μM for Luteolin. Ellagic Acid, Naringenin and Tannic Acid revealed cytotoxic and genotoxic properties especially at high concentrations (100 and 200 μM). The most effective results in terms of antigenotoxic and antioxidant effects for Ellagic acid, Naringenin and Tannic acid were observed respectively in 12.5, 8 and 4 μM concentrations. As a result, at certain concentrations, the use of phenolic compounds showing antioxidant and antigenotoxic properties at optimal dose and duration, they are thought to be clinically useful in the treatment of many diseases.