Çay fabrikası artıklarının orman fidanlıklarında kompostlaştırılması ve bitkiler için öneminin araştırılması

Abstract

Ağaçlandırmaların bugünkü ve gelecekteki başarısı orman fidanlıklarının nitelik ve nicelik yönünden en yüksek düzey de yetişme ortamı koşullarına uyum yeteneği sağlayan fidanla rı devamlı ve ekonomik bir şekilde üretmesi ile mümkün olabi lir. Orman fidanlıklarının bu görevi yerine getirebilmeleri, fidanlıklardan çeşitli yollarla tüketilen besin maddelerinin toprağa ilave edilerek, toprak verimliliğinin optimal seviye de stabil ve dinamik tutulması ile sağlanabilir. Bu amaçla, çay bitkisi fabrika artıklarının, orman fidan lıklarında kompostlaştırılması için çay artıklarının beher 100 kg'mma. usule uygun oranlarda aşağıda bildirilen katkı mad deleri kullanılmıştır. Çay artığının 100 kg' ma katkı maddesi olarak eşit ağır lıkta 10 kg kireç ve değişik miktarlarda yapay gübrelerden bileşik gübre (15:15:15), triple süper fosfat, amonyum sülfat ilave edilmiştir. Ayrıca, sadece kirecin katkı maddesi olarak eklendiği kornpost serisinde 100 kg*lık çay artığı partilerine 15, 10, 5' er kg'lık miktarlar halinde toz kireç ilave edilmiş tir. Böylece oluşturulan denemelere ilişkin yapılan gözlem so nuçlarına göre, kompost materyallerinde olgunlaşmanın ortalama olarak bileşik gübre serisinde 22, triple süper fosfat seri sinde 20, sadece kireç serisinde 18 ve triple süper fosfat + amonyum sülfat serisinde ise 13 haftada tamamlandığı belirlen miştir. Değişik seçenekler halinde ele alman denemelere ait olgunlaşma süreleri bakımından en iyi sonuçlar triple süper fosfat + amonyum sülfatın kombine olarak kullanıldığı seride elde edilmiştir. Bu seri içerisinde ise, triple süper fosfat + amonyum sülfatm2. 625+2. 625 kg' mm kullanıldığı paralelde, kompostun olgunlaşması 11 hafta. gibi kısa bir süre içerisinde gerçekleşmiştir. Triple süper fosfat + amonyum sülfatın kombine olarak kul lanıldığı seride kompost olgunlaşma süresinin, diğer katkı mad delerinin kullanıldığı serilere göre daha kısa olması, aşağı daki nedenlerden olabileceği düşünülmüştür. 1- îlave edilen katkı maddelerinin ye suyun, ortamın ya şam koşullarını (nem, sıcaklık, hava pH) iyileştirmiş olmasıdır. 2- Triple süper fosfat + amonyum sülfatın çözünmesi ile ortama vermiş oldukları azot ve fosforun mikroorganizmalar ta rafından metabolize edilip hücreproteinlerini oluşturmaları, buna bağlı olarak sayılarının çoğalması ve böylece daha fazla organik maddeyi ayrıştırmaları. Kompost materyallarinde yapılan karıştırmalardan sonra sıcaklıkların artmış olması, ortam şartlarının iyileştiğini ve mikroorganizmaların faaliyetlerinin optimal düzeyde gerçekleş tiğini ortaya koymaktadır. Bu bakımdan, böyle çalışmalarda kom post materyalinin periyodik olarak ayda bir karıştırılması ye terli olmaktadır. vKompost olgunlaşmasının şartlarından biri de rutubettir. Materyal kompostlaşmaya terk edilmeden önce ve diğer katkı maddeleri eklenirken su ile ıslatılarak doyurulması su ihtiya cı

A succesful plantation at the high quality and quantity- level is only possible with establishing the nurseries continually and economically which are having the ability of suitableness to environmental conditions. It can be achieved by adding to soil the nutrient compounds which has already been consumed from soil by plants for giving its original optimum nutrient contents. In order to composting the wastes of tea factories, following additions; lime, composed fertilizers (15:15:15), triple super phosphate, amonium sulphate were added at suitable ratios. Besides, lime was added at the amount of 15, 10 and 5 kilograms to each composting parties (for each 100 kg. of compost materials) as an addition. Thus, the obtained results has shown that the composting time were realized 22, 20, 18 and 15 weeks for composed fertilizers, triple super phosphate, lime and triple super phosphate plus amonium sulphate series, respectively. The best results has obtained as composting time from combined series of triple super phosphate plus amonium sulphate as even 11 weeks. în order to determine of composting ratios and material contents the following chemical analizes were made; 1~ Amount of organic substances acording to Ihe Wet light Method of Walkley Black, 2- Total Nitrogen amount according to S© mi-Micro Kjeldahl Method, 5- Cation Exchange Capacity (C.E.C.) and Exchangable bases (Ca++, Mg++, K+ and IH4+) according to Na-Asetat and Am. -Asetat Methods, respectively. vii4- Total useful Phosphorus amounts according to OLSSN Method. Analizes data of triple super phosphate plus Amonium Sulphate (2.625 + 2.625 kilograms) and composed fertilezer (10.5 kilograms) series which have given the minimum and maximum composting time are determined as follows: The Compost Which has The Compost Which given Minimum has Max.Goraposting composting time time T.S.P + A.S. Composed fertilizer 2f625 + 2.625 kg. 10.5 kg. 14.52 12780 2148 1.753 544.71 224.24 72.38 26.97 3.77 7.14 0.36 43.785 Realization of comperatively less composting time on the series which triple super phosphate plus Amonium sulphate than other series would he ahle to from following reasons: 1- Additional substances and water might have improved the environmental. conditions (Moisture content, Asidity, temperature, oxygen ratio and so on) vin2- Metabolization of nitrogen and phosphorus by- microorganisms which has been released to substrate by the effect of triple super phosphate plus Amonium sulphate and as a result of this more microorganisms production and more composting activity may have been occured. By comparision of different composting series, increasing temperature degrees has indicated improvement of environmental conditions and microorganisms activity. In this respect, it can be offered to mixing the materials periodically once a month. One of the condition of composting surely humidity, both moisture content of material and relative environmental humidity. It is needed and also was determined sufficient saturation the materials before leaving it to later stages of composting and adding the additives. However, it is necessary to take cautions of avoiding water loss. It can be recommended using composts as decomposed organic substances in new established nurseries with an aim of improvement, and in old nurseries with an aim of continually plantation and also at the stage of soil preparation of resting beds. In addition to above explaination, it has also been seen the necesse.ty for further investigations related to the effects of obtained different composts on growing stags of plants and on physical and chemical properties of soil. IX