Alterasyondaki kimyasal değişimlerin incelenmesiyle kutlular (Sürmene) tipi sülfit yataklarında merceğin saptanması

Abstract

ÖZET Sürmene-Kutlular bölgesinde yapılan bu çalışmayla kayaçların stratigrafik konumu ve petrografik özellikleri, Kutlular cevher leşmesinin mineralojisi, jenezi ve yatağın civarındaki alteras- yonun jeokimyasal özellikleri açığa çıkarılmıştır. Çalışma alanında en altta Jura yaşlı spilitik bazalt, yastık debili lav ve gri kireçtaşı karmaşığı yeralır. Bunların üzerine uyumsuz olarak ve yer yer piritleşmiş dasitlk lav ve tüfleri gelmektedir. Kalkopiritlk-piritik cevher kütlesi bunları uyumlu olarak üstlemektedlr. Daha sonra hem cevher hem de dasitler üze rine bazaltik-andezitik lav ve piroklastları ve bunları takiben de volkano-tortul seri uyumlu olarak gelmektedir. Diyabaz soku- lumları ise magmatizmanın en son ürününü oluşturur. Yaklaşık 110x70x40 m. boyutundaki cevher kütlesinin masif, stokvörk ve taneli bir yapıda olduğu, cevher kütlesinin alt se viyelerinde masif olan cevherin üst seviyelere doğru taneli bir yapı kazandığı tespit edilmiştir. Cevher kütlesine yaklaştıkça MgO değerinin kısmen değişiklik göstermesine karşın genelde azaldığı, Na~0 değerinin de buna pa- ralellik gösterdiği tespit edilmiştir. K_0 tayinlerinde ise MgO ve Na?0'nun tersine cevhere yaklaştıkça bir artış sözkonusudur. Ancak, cevhere yaklaşımdaki bu artış, %K2G/%Na20 değerinde daha belirgin olarak kendini göstermektedir.

SUMMARY In this study general stratigraphy of the area and mineralogy, genesis and geochemical charesteristics of the alteration halo of the Kutlular massive sulphide deposits are studied. In the area studied, spilitic, basaltic pillow lavas and greyish limestones alternations of Jurassic age are placed at the base. These are overlain unconformibly by dacitic pyriteferous lavas and tuffs. The massive pyrite-calcopyrite deposits occur in upper level of this unit. The dacitic unit and massive sulphide deposition are covered by basaltic-andesitic lavas and pyroclastics and followed by the volcano-sedimantery series of Upper Cretaceus age. The whole series are cut by diabase stock of Tertiary age. Diameter of the ore body are 110x70x40 m. The ore body is massive at the base and gradually pass into granular character towards upper level. In the alteration halo, towards the ore body MgO and Na2° content decrease but KLO content increase. The increase of K_0%/Na90% ratio towards the ore body is more.