Kızılçam tohumunun çimlenmesinde ve fideciklerinin yaşamasında ışığın etkisi

Abstract

ÖZET Bu çalışmada kızılcam tohumunun çimlenmesinde, fideciklerin yaşamasında ve boy gelişmesinde ışık entansitesinin etkileri araştırıl mıştır. Çalışmaya fidanlık koşullarında ekim yapılarak başlanılmıştır. Işık entansiteleri (%100, %75, %50 ve %25)çıtalı siperlikler ile ayarlan mıştır. Her ışık entansitesi altına 1000'er adet tohum, 500 ' adedi 1,5 cm. ve 500 adedi 0.2 cm. derinlikte olacak şekilde ekilmiştir. Yağışlı günler dışında ekimden itibaren 26 gün süre ile ortam sürekli nemli kalacak şekilde sulama yapılmıştır. Daha sonra sabah ve akşam olmak üzere sulamaya devam edilmiştir. Gözlemlere 7. günde başlanılmış ve sırasıyla 10., 14., 21., 28., 30., 34., 38., 42., 46., 50. ve 198. günlerde devam edilmiştir. Çimlenme ile ilgili bulgular gözlem yapılan günlerdeki fidecik sayılarıdır. Fideciklerin yaşama yüzdelerine ait bulgular; vejetasyonun sona erdiği 198. gündeki yaşayan fidecik sayılarının çimlenmenin sona erdiği 50. gündeki fidecik sayılarına göre yüzde değerlerdir. Fidanların boy gelişmelerine ait bulgular ise; her ışık entansitesinde ve her iki ekim derinliğinde 4. çizgideki 15. ve 25. fidanlar arasındaki 10 'ar adet fidanın cm. olarak vejetasyon periyodu sonundaki boylarıdır. Tesadüf blokları deneme desenine göre üç yinelemeli olarak kurulmuş olan bu desen ile elde edilen bulgular istatistik metotlar yardımı ile değerlendirilmiştir. Ayrıca çimlenme ile ilgili bulgular çimlenme eğrileri çizilerek de değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, her iki ekim derinliğinde de kızılcam tohumunun çimlenmesinde, fideciklerin yaşamasında ve boy gelişmesinde ışık entansitesinin etkili olduğu görülmüştür. Bu sonuçların ışığında uygulama için doğal gençleştirme çalışmala rında başarılı olmak için, tohumlama safhasında %70-75 ışık entansitesi nin sağlanması önerilir.

SUMMARY Pinus brutia Ten., one of the important forest trees of the Meditterranean region, reaches its greatest distribution in southern Turkey where it has become onolfthe Turkey's most Valuable commercial trees. It has some problems especially during natural regeneration. Generally, lack of light causes some problems. For example: It is observed that at some places, seeds of Pinus brutia lie on forest soil or in soil without germination for one year, two years or three years. Sometimes seeds germinate, but after germination seedlings die under veteran trees. Besides, height growth of seedlings differs under different light intensity. The more the light the higher the height growth. As a result, it can be said that Pinus brutia needs enough light during the whole life. That's why, Pinus brutia was named the light demanding tree species in silviculture. Any research study could be found till now which was made on the relations between Pinus brutia and light intensity. The aim of this research was to investigate effects of light on seed germination, seedlings survival and height growth of Pinus brutia. This research has been started sowing the seeds in the Meryemana nursery conditions. All seeds used in this investigation had been taken from the Institute of Forest Tree Seeds and Improvement in Ankara. Seeds were sown under different light intensities such as 100 %, 75 %, 50 %, and 25 %,in randomized blocks design with three replications in two depth. Light intensities were regulated artifically by using woody lathes. The observations were made on 7 th, 10 th, 14 th, 21 st, 28 th, 30 th, 34 th, 38 th, 42 nd, 46 th, 50 th, 198 th days. In this research three main characteristics were studied. Firstly, the numbers of seedlings which emerged by germinating were counted correspond to the days. Secondly, at the end of the first vegetation period it was found out the percentage of seedlings survival. Thirdly, the height of seedlings were measured. The appreciation was made by using mathematical -Statistics medhods. Chi-square Test was used for seed germination, but Variance Analysis and LSD (Least Significant Differences) comparisions were used for seedling survival and height growth of seedlings. Besides, germination curves were illustrated according to germination percentage. As a result, it was seen that there vere effects of light on seed germination, seedling survival and height growth of seedlings of Pinus brutia in both depth. In natural regeneration, it can be recommended that suitable light intensity must be 70-75 % for seeding stage of Pinus brutia. V