Karnabahar–kıvırcık salata birlikte yetiştiriciliğinde farklı azot dozlarının bitki gelişimi ve verim üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışma, 2014-2015 yıllarında karnabahar-kıvırcık salata birlikte yetiştiriciliğinde farklı azot dozlarının, bitki gelişimi, verim ve alan kullanım etkinliği üzerine etkisini belirlemek için Erzurum ekolojik koşullarında yürütülmüştür. Karnabaharda farklı azot dozu uygulamaları ve kıvırcık salata ile birlikte yetiştiriciliğin bitki ağırlığı, yaprak ağırlığı, taç ağırlığı, verim, taç çapı, taç yüksekliği, klorofil değeri (SPAD) ve taçta C vitamini miktarı üzerine etkisinin önemli düzeyde olduğu belirlenmiştir. Çalışmada ayrıca, birlikte yetiştiricilik çalışmalarında alan kullanım etkinliğinin ifadesi olarak AEO (Alan Eşdeğer Oranı) değeri hesaplanmıştır. Denemede, farklı azot seviyesi uygulamalarının karnabaharda verimi önemli seviyede etkilediği ve genellikle artan azot dozuna bağlı olarak verimde artış olduğu gözlenmiştir. Azot seviyelerinin dikkate alınmadığı durumlarda ise kıvırcık salata ile birlikte yetiştiricilik uygulamasının karnabaharda bitki gelişimi ve verimi olumsuz yönde etkilemediği görülmüştür. Alan kullanım etkinliğini belirten AEO değerinin tüm birlikte yetiştiriciliğin uygulandığı parsellerde 1'den büyük ve en yüksek değerin ise karnabahar+kıvırcık salata 16 ve 20 kg/da N kombinasyonlarında olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak; kıvırcık salata ile birlikte yetiştiriciliğin yalın karnabahar yetiştiriciliğine göre birim alandan daha fazla yararlanılarak elde edilecek olan toplam verimde önemli bir artış sağladığı ortaya konulmuştur.

This study was conducted to determine the effect of different nitrogen doses in cauliflower-crispy lettuce intercropping on plant growth, yield and Land Equivalent Ratio (LER) in Erzurum echological conditions in 2014-2015. The effects of different nitrogen doses applications and intercropping cauliflower with crispy lettuce significantly affected plant weight, leaf weigt, yield, head weight, head diameter, head height, chlorophyll value (SPAD) and amount of vitamin C. In the experiment, LER value was also calculated as an expression of field use effidency intercropping in studies. It has been observed that the yield of cauliflower was significantly affected by different nitrogen level applications, and generally increased with increasing nitrogen level. Cauliflower intercropping with crispy lettuce treatmens did not affect negatively plant growth and yield of cauliflower regardless of nitrogen treatments. The land equivalent ratio (LER) values as land use efficiency were more than 1 in intercropping plots. The highest LER values were determined in cauliflower+crispy lettuce treatmens when 16 and 20 kg/da N was applied. As a result, it has been determined cauliflower intercropping with crispy lettuce can be more effective than sole caulıflower cropping to utilize and increase the total yield obtained per unit area.