Kentsel alan düzenlemelerinde imar parseli üretme yöntemleri ve sonuçlarının irdelenmesi

Abstract

ÖZET Arsa ve arazi düzenlemelerinde parselasyon ile imar parsellerinin oluşturulmasında iki yöntem uygulanmaktadır. Bunlardan biri planlamayı yapan imar plancısı tarafından, yönetmelik gereği `imar adasını çizen parselasyonu da şekillendirir` mantığıyla oluşturulan parselasyondur ki; burada bu yöntem parsele göre tahsis (PGT) olarak adlandırılmıştır. Diğer yöntem ise, plancı tarafından parsellenmemiş yapı adalarının harita mühendisleri tarafından mülkiyet durumunun da dikkate alındığı, yönetmelik gereği minimum sayıda hisselendirmenin amaçlandığı parselasyon olup bu da tahsise göre parsel (TGP) olarak tanımlanmıştır. İmar uygulaması ile bu yöntemler kullanılarak üretilen imar parsellerinde, özellikle hisselendirme başta olmak üzere sosyal, ekonomik ve hukuki sorunlar oluşmaktadır. Bu Çalışmada; parselasyon için kullanılan parselleme yöntemlerinden her biri seçilen gerçek modeller üzerinde incelenerek birbiri ile mukayese edilmiştir. Özellikle (TGP) yöntemi ile 1985-1987 yılları arasında KTÜ tarafından Trabzon'da yapılan imar uygulamalarının sonuçları amaca yönelik olarak, hisseli oluşturulmuş imar parselleri başta olmak üzere çeşitli yönlerden incelenmiştir Sonuçta; (PGT) yönteminin özel amaçlı planlama ve uygulamalar (Sit alanları, hazine arazileri üzerindeki uygulamalar, özel mülkiyetteki büyük alanlar, standart boyutlu ve tip inşaat projeleri uygulanacak alanlar vb.) dışında, sorunsuz mülkiyetleri sorunlu yani özellikle hisseli duruma getirdiği gözlenmiştir. (TGP) yöntemi ile ise başta hisselendirme sorunu olmak üzere arzu edilmeyen tüm olumsuzlukları minimize ettiği görülmüştür. Ayrıca bu yöntemle mülkiyet durumu ve mülkiyetler arası ilişkilerin dikkate alınabildiği optimum verimli parselasyonun yapılabildiği anlaşılmıştır. Yine parselasyon için gerekli girdi verileri olan bilgilerin derlenmesi, işlenmesi ve sonuç ürünün (parselasyon haritası) elde edilmesinin imar planlarının yapımı ile ilgili yönetmeliğe rağmen ancak harita mühendisleri tarafından imar adalarının parsellere ayrılması ile mümkün olacağı sonucuna varılmıştır.

SUMMARY Two methods are applied to the producing of site lots in urban land reallocation processes. One of the methods, which is `land distribution according to the drawn up parcels (PGT)n, uses the subdivision plan which has been created on zoning plan by the planners. The other method, which is `land distribution according to the land given-back (TGP)/ In this case, site blocks are not subdivided on the zoning block, and are left for land surveyors to produce new site lots with regarding to the landowner's shares. Using these two methods in land subdivision process, there have been some economical and social problems to landholders. In this study; each of these land subdivision methods, have been individually applied to the selected land reallocation projects, and the methods have been compared with obtained results. TGP method has especially applied to the selected project area, which was projected by KTÜ, between 1985-1987 in Trabzon. In this project area, most of the land parcels, especially shared more than one owner, have been examined from different accepts. As a result of that, it has been observed that landowners, except within sub-special land development project area, have been badly affected by the PGT method in which caused some land sharing problems after the land reallocation. The TGP method, however, minimised the land sharing problems within the project area. Because the method itself is much concern current property condition and landownership relation with the other land parcels, rather than planned parcel shape. It has also been concluded that, instead of the existing land development regulations, land surveyors have been involved in data input, analyse and land subdivision process very actively. Therefore, subdividing of site blocks and creating new site lots on zoning plan should be performed by surveying engineers. VI