Cennet ağacı (Ailanthus altissima (mill) Swingle) odununun kağıt endüstrisinde değerlendirilme olanakları

Abstract

ÖZET Bu çalışmada geleneksel yöntemlere alternatif olarak geliştirilen organosolv yöntemlerden alkali-sülfit-antrakinon- raetanol (ASAM) yöntemi, metanol yerine etanol kullanılarak modifiye edilip kullanılmıştır. Hammadde olarak odun işleyen endüstri kollarınca halen hiç kullanılmayan ancak hızlı büyüyen bir tür olduğu için de, araştırma sonucunda uygun bulunduğu taktirde, kâğıt endüstrisinde var olan hammadde sorununa çözüm getireceğine inanılan cennet ağacı [Ailanthus altissima (Mili. ) Swingle] tercih edilmiştir. Yapılan çalışma sonunda cennet ağacı yongalarından ASAE yöntemi ile hamur elde edilmesinde en uygun pişirme koşulları % 16 Na2SC>3, % 5 NaOH, % 50 etanol ve 90 dakika pişirme süresi olarak bulunmuştur. Elde edilen hamurların fiziksel özellikleri bu hamurlardan yapılan deney kâğıtları üzerinde belirlenmiştir. Alınan sonuçlara göre cennet ağacı ASAE hamurlarının kopma uzunluğu 6.5 km, patlama indisi 3.4 kPam2/g, yırtılma indisi 8.7' mNm2/g ve parlaklığı 56.3 birim bulunmuş olup bu değerler hacim yoğunluk değerinin aynı olduğu okaliptüs sülfat hamuru ile karşılaştırıldığında kopma uzunluğu ve patlama indisinin okaliptusa göre çok düşük olmadığı ve ayrıca yırtılma direncinin % 8, parlaklığın da % 100 oranında daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmanın sonucunda cennet ağacından ASAE yöntemi ile elde edilen hamurların geleneksel yöntemlerden elde edilen hamurlara göre kullanılan kimyasal madde açısından daha az çevre kirliliğine neden olduğu bulunmuştur. Ayrıca yüksek parlaklığa sahip olduğu için ağartma işleminde daha az kimyasal madde kullanılacağından hem ekonomik olması açısından hem de çevre kirliliği açısından avantajlı olacağını söylemek mümkündür. Cennet ağacı ASAE hamurları açık renkli oldukları için doğrudan yalnız olarak yazı ve baskı kâğıtları yapımında kullanılabileceği gibi direnç özelliklerinin hemen hemen eşdeğer çıktığı yapraklı ağaç sülfat hamurlarının kullanıldığı yerlerde de kullanılabilir. -VI-

SUMMARY UTILIZATION POSSIBILITIES OF TREE OF HEAVEN WOOD [Ailanthus altissima (Mill.) Swingle] IN THE PAPER INDUSTRY In this study, `Alkali-Sulfite-Antraquinone-Methanol (ASAM)` method was modified by the use of ethanol instead of `methanol`. This new organosolv pulping method is called to `Alkali- Sulfite-Antraquinone-Ethanol (ASAE)`. Ailanthus altissima (Mill.) Swingle was chosen as raw material in cooking because of fast growing characteristic of the tree. 16 cooks were made by changing the cooking conditions systematically in order to determine optimum cooking parameters on yield and physical properties of ASAE pulps. After statistical evaluations on data optimum pulping conditions were found as 16% Na2S03 ratio, 5 % NaOH ratio, 50 % ethanol ratio, and 90 min. cooking at max. temparature of 175 °C. Results indicated that the Ailanthus ASAE pulps have considerably (P < 0.01) higher brightness than sulphate pulps' whereas pulps, yield and strength properties were somewhat lower or equal to the conventional sulphate pulps ', excluding tearing strength which was higher than sulphate pulps made from white willow (Salix alba L. ) and eucalyptus (Eucalyptus camaldulensis Denhn. ). On the other hand, chemical consumption in cooking trials were lower amounts than conventional sulphate cookings which can be resulted in reduction of environmental pollution. Besides, ASAE pulps would give some advantages over. conventional methods such as higher brightness, lower chemical consumption and consequently reduction in environmental pollution. A^JAE pulps made from Ailanthus can either be used (directly) as printing papers because of their higher brightness compared with the sulphate pulps of hardwood species, which has almost same strength properties with ASAE. -VII-