Malatya`da yetiştirilen kurutmalık kayısı çeşitlerinde meyve gelişimi sırasındaki fiziksel, kimyasal ve renk değişimlerinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma Malatya'da yetiştirilen Kabaaşı, Soğancı ve Hacıhaliloğlu kayısılarının büyüme ve gelişme dönemleri boyunca fiziksel, kimyasal ve renk değişimlerini tespit etmek amacıyla yürütülmüştür. Üç kayısı çeşidinde de çiçeklenmeden sonraki ilk bir aylık periyot olan çağla dönemlerinde hasattaki meyve boyunun yaklaşık olarak %75'ine ulaşılmıştır. Her üç çeşitte de hasattaki meyve ağırlık değerinin yaklaşık %50'sine yakın artış son bir aylık periyotta gerçekleşmiştir. Hasat döneminde kayısı çeşitlerinin meyve ağırlığı 29,45g (Kabaaşı) ile 47,99g (Soğancı) arasında değişmiştir. Kurutmalık kayısı çeşitlerinin çiçeklenme sonundan hasat tarihlerine kadar belirli periyotlarla yapılan örnek analizlerinde meyve genişliği ve hacmi değerlerindeki artışın çift sigmoid eğri şeklinde olduğu belirlenmiştir. Meyve genişlik, kalınlık, ağırlık ve hacim değeri ile SÇKM ve toplam şeker açısından en yüksek değerler Soğancı, sonrasında Hacıhaliloğlu çeşidinde, en düşük değerler ise Kabaaşı çeşidinde elde edilmiştir. Kayısıda SÇKM'nin çok önemli kısmının şeker olduğu, her üç çeşitte de SÇKM ve toplam şeker içeriğinin hasada yakın periyotta olağanüstü arttığı belirlenmiştir. Olgunlaşma ile asitlik değerinin düştüğü, pH değerinin ise önemli oranda yükseldiği tespit edilmiştir. Hacıhaliloğlu çeşidinin zemin ve yanak renginin daha parlak, Kabaaşı çeşidinin daha kırmızı kabuklu olduğu belirlenmiştir. L ve a değerlerinin hasada yakın dönemlerde en yüksek seviyelere ulaştığı tespit edilmiştir. Kurutmalık kayısı çeşitlerine ait meyvelerin büyüme ve gelişme dönemlerindeki bazı fiziksel, kimyasal ve renk değişim değerleri arasındaki ilişkiler korelasyon analizi ile belirlenmiştir.

This research was carried out to determine physical, chemical and color changes during the growth and development periods of Kabaaşı, Soğancı and Hacıhaliloğlu apricot cultivars cultivated in Malatya province. All apricot cultivars have reached approximately 75% of the total harvest fruit length during the first period of one month after flowering. In all three cultivars, an increase of nearly 50% of harvest fruit weight value was occured in the last one month of fruit growing period. The fruit weight of the apricot cultivars varied between 29,45g (Kabaaşı) and 47,99g (Soğancı) during the harvesting period. It has been determined that dried apricot cultivars which was sampled from the end of flowering to the harvest date the increase in fruit width and volume values showed double sigmoid curve. The highest values of fruit width, thickness, weight, volüme, total soluable solid content and total sugar values were obtained from Soğancı followed by Hacıhaliloğlu cultivars and lowest values in Kabaaşı cultivar. It was also determined that the most important part of total soluable solid content in the apricot was sugar, for all three cultivars TSS content and total sugar content increased remarkably towards the end of har vest period. It has been found that acidity value decreases and pH value increases significantly during maturation period. It has been found that Hacıhaliloğlu cultivar's fruit ground and cheek color was brighter, Kabaaşı cv. has more red colored skin. It has been determined that L and a values have reached highest levels close to harvest date. Relationships between some physical, chemical and color change values during the growth and development periods of the fruits in the dried apricot cultivars were determined by correlation analysis.