İyonlaşma potansiyeli saptanmasında kütle spektrometrik verilerin düzeltilmesi

Abstract

ÖZET Bu çalışmada kütle spektrometrik verilerden iyonlaşma potansiyeli ve görünüm potansiyeli tayini için elde edilen verilerin optimizasyonu konusu incelenmiştir. Elde edilen iyon akımları üzerine etkin olan çeşitli hataların giderilmesi araştırılmıştır. Bunun için iyonlaşma verim eğrileri şekline benzeyen eğrilerin matematiksel denklemlerinin bilgisayar yardımıyla deneysel verilere uydurulması konusu araştırılmıştır. Bu denemeler sırasında eğri uydurma (curve-fitting) ve doğrusal regresyon (Linear reg ression) yöntemleri denenmiştir. Geliştirilen ve literatürde bulunan çeşitli matematiksel modellerden en uygunu olarak aşağıdaki eşitlikler seçilmiş ve denenmiştir. 1- Ni(v) =C2TZ(6k2T2+4kT(V-Vc)+(V-Vc)2)EXP ( -?£) 2- y = a + bxc 3- y = a(x-b)c 4- y = a(x-b) EXP(-c(x-b)) 5- y = a + bx + cx2 +... + kn_1Xn`1 + k Xn Kükürt monoklorür (S^Clp), kükürt monobromür (SpB^) ve ölçülebilen bölünme ürünlerinin (S^CI, SCI4`, S2t S2Br+, SBr+) kütle spektrometrik ve rilerine yapılan uygulamalar sonucu iyonlaşma verim eğrilerini en iyi tem sil eden modellerin 4 ve 5 eşitlikleri olduğu bulunmuştur. 5 nolu eşitlikle gösterilen polinomun 4,5 ve 6. derecelerinin iyonlaşma verim eğrisini eniyi temsil ettiği görülmüştür. 4 nolu eşitlik ise her türlü deneysel veri için çok tatminkar sonuçlar vermiştir. Ayrıca bu modelin büyük deneysel hatalardan daha az etkilendiği görülmüştür. Sonuç olarak iyonlaşma verim eğrilerine literatürde belirtilenlerden çok daha iyi uyum gösteren iki matematiksel model geliştirilmiş ve bu modellerin deneysel verilere uygulanmasıyla deneysel hataların azaltılması sağlanmıştır.

SUMMARY In this research mass spectrometric data which were obtained for the determination of ionization potentials and appearance potentials were optimized. Elimination of various errors which affected the measured ion currents were investigated. Mathematical equations of the curves which have similar shapes as the ionization efficiency curves were fitted to the experimental data by the use of computer. Curve fitting and linear regression techniques were tried. The equations listed below were selected and tried among the mathematical models which were developed or found in the literature. 1- Ni(v) = C2T2(6k2T2+4kT(V-Vc)+(V-Vc)2) EXP(- ± ) 2- y = a + bxC 3- y= a(x-b)c 4- y = a(x-b) EXP(-c(x-b)) 5- y = a + bx + ex2 +... + k^ Xn -1 + k Xn All the equations were tried for the measured mass spectrometric data of sulphur monochloride (SgC^)» sulphur monobromide (S^Br?) and + + + + + fragment ions (S2C1, SCI, $2, S^Br, SBr ). Equations 4 and 5 were found to represent the shapes of the ionization efficiency. curves best. It was found that 4,5 and 6 th degrees of the polinomial which is shown as number 5 equation fitted the shapes of ionization efficiency curves better than the other degrees. The equation shown as no 4. gave very satisfactoryvıı results for different kinds of experimental data. It was also observed that this model was affected less by large experimental errors. As a result, two mathematical model were developed which fitted the ionization efficiency curves better than the models shown in the literature, and experimental errors were reduced by applying these models to the experimental data. ^/^