Beypazarı, Elbistan ve Kangal linyitlerinin demir sülfür ve kobalt molibden katalizleri varlığında sıvılaştırılması

Abstract

ÖZET Bu çalışmanın konusu, linyitlerin bomba tipi bir reaktörde, tetralin,hidrojen gazı ve kataliz varlığında sıvılaştırılmasının araştırılmasıdır. Bu amaçla Beypazarı, Elbistan ve Kangal olmak üzere üç değişik linyit örneği ve kataliz et kilerini incelemek amacıyla demir sülfür ve kobalt-molibden katalizi kullanılmıştır. Sıvılaştırma deneylerinin yürütüldüğü sistem; sallama ve çalkalaması olmayan bomba tipi bir reaktör, ısıtıcı ve sıcaklık kontrol sisteminden oluşmuştur. Deneyler, 3 atm soğuk hidrojen dolum basıncı, 440°C reaksiyon sıcaklığı, 2:1 çözücü : kömür oranında gerçekleştirilmiştir. Kataliz miktarı beslenen kuru kömür yüzdesi olarak belirlenmiştir. Bu çalışmada deneysel ağırlık; kullanılan kataliz ve kataliz konsantrasyonlarının, sıvılaştırma sonunda elde edilen ürünlerin, toplam dönüşüm, sıvı verimi ve sıvı ürün dağılımlarının incelenmesine verilmiştir. Sıvı ürün, değişik çözücülerdeki çözünürlük temelinde, preasfalten, asfalten ve yağ olmak üzere üç grupta incelenmiştir. Sıvılaştırma deneyleri sonunda kataliz kullanılmadığı durumda en yüksek toplam dönüşüm Kangal linyitinden (% 79.5) elde edilmiş, bunu Beypazarı (% 65.6) ve Elbistan (% 58.7) linyitleri izlemiştir. En yüksek sıvı verimi kuru külsüz kömür temelinde % 21.2 ile Kangal linyitinden elde edilmiş, bunu Beypazarı (% 18.3) ve Elbistan (% 15.4) linyitleri izlemiştir. Kataliz kullanıldığı durumda, kataliz kullanılmadığı duruma oranla sıvı verimlerinde artış olmuştur. Kobalt- molibden ile demir sülfüre oranla daha düşük toplam dönüşüm ve sıvı verimleri elde edilmiştir. Her iki kataliz için kataliz kullanımı ile yağ veriminde artış olmuş en yüksek yağ verimi % 10 demir sülfür konsantrasyonunda % 30.5 (kkt) ile Kangal linyitinden elde edilmiştir. iv