Türkiye`de enerjinin gelişimi ve modellenmesinde veri sorununun incelenmesi

Abstract

IV ÖZET Bu çalışmanın amacı Ulusal Enerji Modellerinin içermesi gerekli faktörler ve bu faktörler için gerekli verilerin incelenmesidir. Önce Türkiye'nin Enerji gelişimi incelenmiş, 1950-1984 dönemi ile ilgili olarak daha önce yapılan enerji üretim ve tüketim değerleri gerçekleşen değerlerle karşılaştır malı olarak irdelenmiştir. Enerjinin yapısal bağlılığı incelenerek Gayri Safi Milli Hasıla (6SMH) ve enerji tüketim artışlarından yararlanarak ekonomik gelişme-enerji ilişkisine yönelik esneklik katsayısı belirlenmiştir. Ayrıca 1984 sonrası için çeşitli kuruluşların öngördüğü üretim ve tüketim değerleri incelenerek gelecek yıllar için enerjinin gelişimi değerlendirilmiştir. Yapılan tahminler ile gerçekleşen değerler arasında ki farklar yorumlandıktan sonra gerek arz gerekse talep tahmin modellerinin daha hassas yapılması gerekliliği üzerin de durulmuştur. Bunun içinde yurt dışı ve yurt içinde geliştirilmiş bazı modellerden bahsedilerek Ulusal Enerji Modellerinin içermesi gereken faktörler belirtilmiştir. Bu faktörler için gerekli veriler incelenmiştir, ülkemiz de enerji ile ilgili mevcut veri düzeyleri saptanmış, bazı eksik verilerin nereden ve nasıl elde edileceği konusunda öneriler getirilmeğe çalışılmıştır.

SUMMARY The purpose of present study is to make review on the fac tor to be incorporated in the National Energy Modelsandon the data pertaining to such factors. First, the energy development of Turkey was reviewed and the previous energy production and consumption values re lating to 1950-1984 were examined comperatively against the real isedovalues. After having studied the structural dependency were studied, the flexibilty coefficient appli cable to the relation between economical development- Energy was studied by making use of the increases in the Gross National Product and energy consumption. Further more, all production and consumption values projected by various organizations for the period following 1984 were reviewed and the development to be recorded in energy field was evaluated. After the interpretation of the differences between the projected and realised figures, emphasis was placed on the more carefull preparation of supply and demand projection models. For this purpose reference was made of certain -models developed both in country and abroad and the fac tors required to be incorporated in the National Energy Models were described, and the necessary data relating to such factors were examined, the levels of the data avail able in Turkey on the subject of energy were determined and certain proposals were made as to how and where the missing data might be obtained.