Ordu-Melet Irmağı Havzasındaki orman ekosistemlerinde yükselti ve bakı etmenlerine göre bitki örtüsü ve bazı toprak özelliklerinin değişimi

Abstract

ÖZET Bu çalışmada Melet Irmağı Havzasındaki orman ekosistemlerinde yükselti ve bakı etmenlerine göre bitki örtüsü ve bazı toprak özelliklerinin değişimi ve ilişkisi araştırılmıştır. Araştırma alanı Türkiye`nin Doğu Karadeniz Bölgesi'nde, Ordu üt sınırları içindeki Melet Irmağı Havzasındadır. Bu amaçla elde edilen toprak ve bitki örnekleri, Sarıçam (Pinııs sylvestris L.), Doğu Ladini (Picea orientalis (L.) Link.), Göknar (Abies nordmanniana Spach.) ve Meşe (Quercus petrae (Mat.) Lieb.ymn saf ve karışık büklerinden seçilen 61 adet deneme ala-nmdan alınmıştır. Toprak örnekleri 0-30 cm, 30 - 60 cm ve 60 - 90 cm derinlik kade-melerini kapsamaktadır. Diğer derinlik kademelerinde yeterli sayıda örnek olmadığından, istatistik inceleme 0 - 30 cm derinlik kademesi örneklerine göre yapılmıştır. Bitki örtüsüne ilişkin her bir deneme alanındaki bitki türleri ve bunların örtme dereceleri, bitki türlerinin yükselti kuşaklarındaki güneşli ve gölgeli bakılara göre ortalama örtme dereceleri, deneme alanındaki tür sayılan, bük kapalılığı ve tekerrür (yinelenme) gibi özellikler belirlenmiştir. Toprak örneklerinin; toprak reaksiyonu (tepkimesi), tekstür (tanelilik), organik madde ve iskelet içeriği özellikleri belirlenmiştir. Bulgular varyans ve korelasyon analizi yöntemleri yardımıyla irdelenerek, farklılıklar ve ilişkiler araştırılmıştır. Elde edilen bulgulardan çıkarılan bazı özet sonuçlar şöyledir: i- Yükselti kuşaklarına göre; otsu bitkilerin ortalama örtme derecesi, bük kapalılığı, deneme alanındaki tür sayısı, toprağın % kum, % kil, % toz, % organik madde, % iskelet içeriği değerleri ve toprak reaksiyonu, 0.05 varolma olasılığa ile önemli farklılık göstermektedir. ii-. Gölgeli ve güneşli bakılar arasında sadece iskelet içerği bakmandan 0.05 ya-nılma olasılığı ile önemli farklılık bulunmuştur. Odunsu ve olsu türlerin ortalama örtme derecesi, toprağı % kum, % kil, % toz, % organik madde değerleri ve toprak reaksiyo-nunun güneşli ve gölgeli bakılara göre gösterdiği farklılık 0.05 yanılma olasılığı ile önemli bulunmamıştır. iii - Euro-Siberian (Avrupa - Sibirya) Flora Bölgesinin Kolşik kesiminin batı sınırının Melet Irmağı değilde, Melet Havzasının batı su ayırım hattı olduğu belirlenmiştir. Anahtar Kelimden Bitki Örtüsü, Yükselti, Bakı, Toprak V

SUMMARY Investigations on Variation of Vegetation and Some Soil Properties According to Altitude and Aspect in Forest Ecosystem of Melet Watershed near Ordu. In this study, variation of vegetation and soil properties according to. altitude and aspect were investigated. The investigation area is located in Melet watershed of Ordu province, in East Black Sea Regoin of Türkiye. Plant and soil samples were taken from 61 sample plots in pure and mixed stands of Picea orientalis (L.) Link., Pinus sylvestris L., Abies nordmanniana Spach. and Quercus petrae (Mat.) Lieb. Soil samples were taken from three soil depth (0 - 30 cm, 30 - 60 cm and 60 - 90 cm). Due to lack of enough soil samples in the other soil depth, statistical evaluations were performed according to results of 0-30 cm soil depth. Properties concerning vegetation such as; frequency, number of plant species in every sample plot, average cover degrees and canopy of stands were determined Properties concerning soil such as pH, organic matter, texture and soil fractions greater than 2 mm were determined. On the data obtained concerning these properties, statistical evaluations such as analysis of variance and correlation analysis were performed Differences and relations between the properties were examined. The results obtained can be summerized as follows: /-Average cover degrees of herbaceous plant species, canopies of stands, number of plant species in every sample plot, pH, texture, organic matter, and percentage of soil fractions greater than 2 mm are showed significant differences(a < 0.05) according to altitude belts. //- Percentage of soil fractions more- than 2 mm is showed significant differences (a <0.05) between northern and southern slopes. /«-West border of Colchis province of Euro-Siberian flora region was changed as a west water parting line of Melet watershed instead of Melet River. Key Words: Vegetation, Altitude, Aspect, Soil VI