Yerel yöntemlerle kurulan nirengi ağlarında en uygun geometrik şeklin tasarımı üzerine bir incleme

Abstract

ÖZET Gelişen teknolojiye paralel olarak ölçme alet ve yöntemleri de hızla gelişmektedir. Bu nedenle nirengi ağı oluşturma kavramında da son yıllarda büyük değişiklikler olmuştur. Eski nirengi ağlarında doğrultular ve gerekli olursa bir veya birkaç kenar ölçülürken, şimdi görüş engeli olmadığı sürece ağ noktalan arasındaki tüm doğrultular ve tüm kenarlar ölçülebileceği gibi bilinmeyen seçilen nokta koordinatları 4a doğrudan ölçülebilmektedir. Buna göre her ne kadar doğrultu ve kenar ölçme işlemleri kolaylaşmışsa da arak çalışmalarda işgücü ve zamanın en uygun biçimde kullanılması da arzulanmaktadır. Bu nedenle nirengi ağlarının oluşturulmasında istenilen amaca uygun ölçü planı, ağırlık, ölçme ve değerlendirme tekniğinin kullanılması büyük önem taşır. Bu işlemlere ` Jeodezik Ağların Optimizasyonu ` denir ve bunları ağın tasarımı aşamasında belirlemek mümkündür. Bir nirengi ağının tasarımı aşamasında hangi ölçülerin istenilen amaca uygun sonuç verdiğinin test edilerek en uygun ölçme planının belirlenmesi işlemine şekil optimizasyonu denir. Bu işlem için önce bir amaç fonksiyonu belirlenir. Bu çalışmada amaç fonksiyonu olarak hata elipsinin yuvarlak görünümlü olması yani büyük ve küçük yan eksenlerinin eşit olması alınmaktadır. Bu amaç fonksiyonu için nirengi ağındaki tüm ölçüler eklenerek veya çıkarılarak amaç fonksiyonuna etkileri araştırılmış ve en uygun ölçme planı belirlenmeye çalışılmıştır. Böyle bir çözümün gerçekleşmesinde, nirengi ağlarında mevcut olan dengeleme sonuçlarına yeni bilgilerden oluşan dengeleme sonuçlan eklenerek veya çıkarılarak oluşturulan Ardışık dengeleme tekniğinden yararlanılmıştır. Anahtar Kelimeler : Nirengi ağı, ölçme Planı, Ardışık Dengeleme Optimizasyon, Hate Elipsi

SUMMARY A Study For The Best Geometrical Configuration İn Geodetic Networks Established By Terrestrial Methods In the field of surveying, surveying techniques and instruments are advancing with the support of ever evolving technology. Establishing a geodetic network is one of the areas witnessing big changes from this respect. Whereas in traditional networks only directions and several distances were being measured, today unless the points are invisible all the directions and distances as well as unknown point coordinates can be measured. Altough direction and distance measurements have become easier to perform an optimum use of time and resources is still very important. Therefore, determining surveying plan, weights, surveying and computation techniques which best serve the need carry a great importance in setting up a geodetic network. The work involved is known as the ` Optimization of Geodetic Networks ` and its parameters could be estimated during the design of stage of the network. In the design stage a geodetic network, determining the best surveying plan by testing what measurements provide the best results for the work attend is called Figure Optimization. In carry in out a figure optimization, an aim function is determined first. In this study, this function has been choose as to provide that that error ellipse become a circle. The effects of adding and eliminating all the measurements in the network, the best surveying plan has been tried to determine. In doing this Sequential Adjustment Tecnique which can be applied by adding and eliminating new knowledge to existing adjustment results. Key Words : Traditional Network, Surveying Plan, Sequential Adjustment, Optimization, Error Ellipse VI