Güneydoğu Anadolu`daki dört petrol kuyusunda organik ve inorganik diyajenezin incelenmesi

Abstract

IV ÖZET Bu çalışmanın amacı Güneydoğu Anadolu bölgesinde Paleozoyi k ' ten Tersiyer 'e kadar usanan yas? aralığında yeralan ve yer yer petrol içeren sedimanter birimlerin, jeolojik zaman içinde geçirdiği ısıl değişimlerin saptanması, petrolün oluşum ve korunma derinliklerinin araştırılmasıdır. Bu amaçla ısıya karşı duyarlılıkları -farklı olan organik ve inorganik bileşenlerin, diyajenez koşullarında geçirdiği başkalaşımlar incelenmiştir. Organik maddeler üzerinde vitrini t yansıması ve spor renk değişimi, inorganik maddeler üzerinde ise XRD ile kil diyajenezi ölçümleri yapılmıştır. Gömülme derinliğinin ve yeriçi ısısının artması ile birlikte vitrinit yansıması değerlerinin ve illit kristallik derecesinin arttığı, spor renklerinin koyulaştığı, karışık tabakalı kil minerallerinin mineralojik bileşiminin ise değiştiği saptanmıştır. İncelenen birimlerden Tersiyer yaşlı olanlar henüz petrol oluşturacak kadar di yad enez geçirmemi ştir. Kretase yaşlı birimlerin tabanından itibaren Jura-Triyas ve üst Paleozoyik yaşlı birimler genel olarak petrol oluşum sınırları içinde yer alır. Kambriyen yaşlı birim ise aşırı olgundur.

SUMMARY The purpose of this study is to define petroleum generation and preservation zones and to determine the thermal di agenesis of sedimentary layers which ranges from Paleozoic to Tertiary in some wells at Southeast Anatolia. By considering different thermal susceptibility of organic and inorganic particles under diagenetic conditions, the diagenetic evolution of the sedimentary layers is investigated- Vi trinite reflectance and spore color index, are measured on organic particles and clay minerals are investigated by X-ray diffraction. As a consequence, it is recognised that vitrinite reflectance and illite crystal 1 ini ty are increased, the color of spores becomes darker and mineralagic composition of mi>:ed layer clay minerals changes as the depth increases. At the investigated arsa the Tertiary sequence is not mature to generate oil» From the begining of the bottom of Cretaceous sequence; Jurrasic, Tri assic, and Upper Paleozoic sequences are mature enough to generate oil. Cambrian sequence is overmature.