Kayabaşı (Kanköy-Yomra-Trabzon) cevherinde toprak ve bitki jeokimyasının uygulanması

Abstract

Kayabaşı (Yomra-Trabzon) yöresinde örtülü Kayabaşı (Kanköy) cevherleşmesi üzerinde toprak jeokimyası yanında bitki jeokimyası yöntemi uygulanarak anomali tespitine gidilmiştir. Bölgemizde biyojeokimyasal çalışmalar için en uygun bitki türleri araştırılmış, toprak ve bitki jeokimyasal verileri karşılaştırılarak yorumlanmıştır. İnceleme alanının tabam sipilitleşmiş bazalt lav ve piroklastlan ile başlar. Bunların üzerine uyumsuz olarak gelen cevherli dasitler, yer yer dayklar şeklinde bu birimi kesmişlerdir. Bölgede masif sülfit cevher yataktan için kılavuz seviye olarak kabul edilen kırmızı biyomikritler ile mor dasit lav ve piroklastlan uyumlu olarak cevherli dasitleri üstlerler. Tüm birimleri kesen ve uyumsuz olarak mor dasitlerin üzerine gelen bazalt lav ve proklastlan yer yer mor dasitler içerisinde dayklar şeklinde izlenir. Arazide üst kretase yaşlı birimler hakimdir. Kanköy cevher sahasında toprak jeokimyası yöntemiyle Cu, Pb, Zn anomalileri tespit edilmiş, bunların cevher sahasıyla uygun olduğu saptanmıştır. Doğu Karadeniz bölgesinde bu yöntemin uygulanabilirliği bir kez daha ortaya konmuştur. Aynı bölgeye uygulanan bitki jeokimyası yöntemiyle bulunan Cu, Pb, Zn anomalilerinin de cevher alanıyla ve toprak jeokimyasıyla tespit edilen anomalilerle çakıştığı görülmüştür. Doğu Karadeniz Bölgesinde biyojeokimyasal çalışmalar için Mor Çiçekli Orman Gülü (Rhododendron Ponticum), Fmdık (Corylus Avellana) ve San Çiçekli Orman Gülü (Rhododendron Luteum) bitkiler ile bu türlerin yaygın olduğu bölgelerde çalışılabileceği ortaya konmuştur Anahtar Kelimeler: jeokimya, toprak jeokimyası, bitki jeokimyası, masif sülfit

A Soil and Plant geochemical survey was conducted around Kayabaşı (Kanköy) to obtain anomalous values both in plants and soils over the mineralized areas. Main purpose of this study is to investigate the distribution of indicator elements in soils and type(s) of indicator plant species around the Kayabaşı (Kanköy) massive sulphide occurrence. The oldest rock units exposed in the study area are spilitic basalt lavas and its pyroclastics. These rocks are unconformably overlain by the ore-bearing dacitic lavas. Reddish bio-micrits and purple-dacites lie conformably on these dacites. Basalts, lying on the purple-dacites, cut all these rock units as dayks. Upper Cretaceous units are by far the most widely observed in the studied area. Using soil geochemistry methods, Cu, Pb, Zn anomalies were obtained at Kayabaşı (Kanköy) mineralization. This method is, therefore, proved to be successful in the eastern Karadeniz area. Determined Cu, Pb, Zn anomalies from plant geochemistry are overlapped with anomalies from soil geochemistry in the same ore site. This study shows that Rhododendron Ponticum (violet flowered forest rose), Corylus Avellana (hazelnut) and Rhododendron Luteum (yellow flowered forest rose) species can be used as indicator plant species for biogeochemical studies in the eastern Karadeniz area. Key words : Geochemistry, Soil geochemistry, Plant geochemistry, Massive sulfide occurrence VI