Ulusal konumsal veri altyapısı için veri değişim standardının belirlenmesi

Abstract

Ulusal Konumsal Veri Altyapısı için Veri Değişim Standardının Belirlenmesi Günümüz beklenti ve sorunlarının birbiriyle ilişkili ve bütünleşik doğası karşısında hızlı, sağlıklı, ve ekonomik çözümler için, konumsal verinin etkin bir biçimde paylaşılması kaçınılmazdır. Ulusal Konumsal Veri Altyapısı (UKVA), ülke düzeyinde konumsal veri erişim ve kullanımını önemli ölçüde iyileştirerek, etkin konumsal veri paylaşımını olanaklı kılacaktır. UKVA ile, yerel ve Ulusal düzeylerde çeşitli kamu kurumlarının, yerel yönetimlerin, özel sektörün, Üniversitelerin ve çeşitli kullanıcı gruplarının bilgi sunacağı ve/veya bilgi alacağı bir `Bilgi Pazarı` oluşturulacaktır. UKVA ülke genelinde, konumsal veriye ulaşmada yaşanan geleneksel kargaşa ve kaynak israfını önleyerek, ülke ekonomisi için çok önemli bir katkı sağlayacaktır. UKVA'mn kurulması ve yaşatılması için bir dizi politik, yönetimsel, ve teknik gereksinimin karşılanması gerekir. Türkiye Bilgi Çağını yakalamak ve bir Bilgi Toplumu olmak istiyorsa, UKVA'yı bir an önce hayata geçirmelidir. Bu tezde, UKVA'da farklı kullanıcı gereksinimlerini karşılayacak ve taraflar arasında etkin veri paylaşımına olanak tanıyacak bir konumsal veri değişim standardı önerilmiştir. Bunun için, Kanada'nm SAIF, A.B.D.'nin SDTS ve NATO'nun DIGEST standartları, bu tezde belirlenen değerlendirme ölçütlerine göre değerlendirilmiştir. Değerlendirme ölçütleri bir konumsal veri değişim standardını genellik, genişletilebilirlik, esneklik, donanım, ve iletişim ortamı bağımsızlığı ile, veri değişim ortamı açısından değerlendirmektedir. Bu değerlendirmeye göre, UKVA için en uygun standart SAIF tir. SAIF, daha kapsamlı ve genişletilebilir bir veri modeline dayanması, esnek, iletişim ortamından bağımsız ve detay kodlamada yeni bir yaklaşım getirmesi ile, çevirici geliştiriciler için çok daha geniş olanaklar sunması bakımından SDTS ve DIGEST'den daha üstündür. UKVA'da SAIF'in kullanılması, SDTS ve DIGEST! geçersiz formatlar yapmayacaktır. SAIF, DIGEST ve SDTS ile uyumludur. UKVA için SAIF'in önerilmesi ile UKVA'da konumsal veri değişimi problemi yalnızca kısmen çözümlenmiş olmaktadır. Problemin tamamiyle çözümü için, seçilen standarda Türkiye'ye özel bir takım eklemeler yapılması, standart detay/öznitelik katalogları ve sembol kitaplıklarının geliştirilmesi gibi, daha bir dizi gereksinim karşılanmalıdır. Ancak bu tez ile, UKVA için ilk adım atılmış ve çok önemli bir teknik gereksinim karşılanmış olmaktadır. Anahtar Kelimeler : Ulusal Konumsal Veri Altyapısı, Konumsal Veri Değişim Standardı. vnı

SUMMARY Determining a Data Interchange Standart for the National Spatial Data Infrastructure The integrated and interdependent nature of the new challenges and issues have rendered data sharing indispensable for providing timely and economical solutions. The National Spatial Data Infrastructure (NSDI) will greatly enhance nationwide access and usage of spatial data. NSDI will provide a `Information Marketplace` where public and private sector, local governments, universities, and various user groups exchange information. Enabling an effective sharing of spatial data, the NSDI will make a valuable contribution to the Nation's economy. Turkey has to immediately start building the NSDI If she wants to form an `Information Society`. Building the NSDI involves a number of political, technical and management issues. One of the technical requirements of the NSDI is a spatial data interchange standard which would meet varying needs of so many divergent groups of the NSDI. In this thesis, a spatial data interchange standard which will enable a effective sharing of spatial data within NSDI is proposed. For this purpose, SDTS of the US, Canada's S AIF, and the NATO's DIGEST standards have been evaluated according to the evaluation criteria determined in this thesis. The evaluation criteria examines a spatial data interchange standard in terms of its data model, implementation, and interchange environment and looks for generality, extendability, flexibility, hardware and communication media independence, and programmer/user support for the interchange. As the result of the evaluation, SAIF has been found to be the most appropriate for the NSDI of Turkey. SAIF has a more general and extendable data model than both SDTS and DIGEST and has a much stronger support for the interchange environment. Choosing SAIF will not make SDTS and DIGEST invalid since all are harmonized now. SAIF has to be extended for Turkey-specific needs. In addition, catalogs for features/attributes and symbols have to be developed for handling the data interchange in the NSDI properly. The thesis is a very first step towards the NSDI and will hopefully make a valuable contribution in its building. Keywords : National Spatial Data Infrastructure, Spatial Data Interchange Standart. IX