Yüksek ısıtma hızındaki grafit fırınlı atomik absorpsiyon spektrometresinde atom oluşumu ve uzaklaşması davranışlarının incelenmesi

Abstract

Ill ÖZET Bu çalışmada, daha önce bir çok araştırııcının çalıştığı bakır ve grafit fırındaki davranışları hakkında literatürde çok az bilgi olan platin ve iridyum elementlerinin atom oluşumu ve uzaklaşması mekanizmaları incelenmiştir. Çalışma, daha önce yapılan benzeri araştırmalardan farklı olarak çok hızlı ısıtılan ve atomlaşmanın hemen hemen izotermal koşullarda gerçekleştiği fırınlar için çok yeni bir yöntemin geliştirilmesini içermektedir. Yapılan çalışmada ilgilenilen elementlerin atomlaşma enerjilerinin tayininden ziyade, atomlaşmaya etki eden tüm faktörlerin incelenmesi hedef alınmıştır. Bu amaçla, deneysel olarak elde edilen absorbans-zaman ve sıcaklık-zaman sinyalleri için polinom regresyonu ile A=f(t) ve T=f(t) matematiksel ifadeleri türetilmiştir. Önerilen yeni model ile ulaşılan son eşitlikteki tüm terimlerin zaman ve dolayısıyla sıcaklıkla değişimi hesaplanarak, atom oluşumu ve uzaklaşmasına etkileri incelenmiştir. Böylece yapılan varsayımların geçerliliği ve atomlaşmayı hangi parametrelerin hangi koşullarda önemli ölçüde etkilediği araştırılmıştır. Elde edilen atom oluşumu tepkimesi hız sabitinin sıcaklıkla değişiminden, lnkj-l/T Ârhenius grafikleriyle, ilgilenilen elementlerin atomlaşma enerjileri bulunmuştur. Yukarıda sözü edilen elementlerin bulunan atomlaşma enerji değerleri, bu elementlerin gaz fazındaki dimerlerinin ayrışması yolu ile atomlaştığı sonucunu doğurmaktadır. Düşük ısıtma hızı koşullarına oranla, küçük atomlaşma enerjileri değerlerinin elde edilmesi, atomlaşma mekanizmalarının fırın ısıtma hızı ile önemli ölçüde değiştiğini göstermektedir.

İV SUMMARY Atomization and atom dissipation mechanisms of copper which is thoroughly studied by many workers before and platinum and iridium, whose behaviors in the graphite furnace are not well known, were studied. The study involves a novel approach to the atomi2ation mechanisms in graphite furnaces with ultrafast heating. As the main purpose is based on the investigation of the all parameters affecting atomization, the atomization mechanisms of only three elements were studied. Assuming first order kinetics for atom formation and deriving absorbance and temperature as a function of time by polynomial regression [A=f (t) and T=f(t)]. By calculating several parameters in the last equation derived, the contributions of these effects to the atom formation and dissipation processes were studied. The atomization energies for the elements mentioned above were obtained from Inkj vs 1/T plots. The atomization energy values obtained for Cu, Pt and Ir correlates with the dissociation of the gaseous dimers of the elements.