T.T.K. yeraltı işletmelerinde hidrolik direkli tahkimat uygulamasının fizibilite etüdü

Abstract

Ill ÖZET Bu çalışmada, T.T.K. havzasında kullanılan ağaç tahkimat sisteminin re organizasyonu sağlanarak, hidrolik direkli tahkimat sisteminin uzun ayaklarda kullanılmasının yay gınlaştırılması üzerinde durulmuştur. Taşkömürü madenciliğinde, maliyete etki eden en büyük unsur, maden direği tüketimidir. Havzada uygulanan uzun ayak üretim yöntemi ile, üretilen toplam kömürün yakla şık % 75' i karşılanmaktadır. Bu üretim yerleri de ağaç tahkimat malzemesi tüketiminin çok `büyük bir kısmını kapsamaktadır. Araştırmada, hidrolik direkli tahkimat sistemi uygula narak işletmelerin kömür maliyetlerinde önemli bir yer tutan tahkimat maliyetini azaltmak, göçüklerden doğan kazaları önleyerek ayak emniyetini arttırmak, planlanan üretim hedeflerine ulaşabilmek için üretimi arttırmak ve çok kıymetli bir milli servet olan maden direği is rafını önleyerek ülke ekonomisine katkıda bulunmak ana hedef olarak seçilmiştir. Hidrolik direkli tahkimat sisteminde kullanılacak hid rolik direklerin; boyutları, nominal kapasiteleri ve kurma yüklerinin tesbiti için değişik damarlarda yapı lan tavan yükü ve konverjans miktarlarının hesaplanma sı ve ölçülmesi sonucunda, 25 ton kurma kapasiteli 40 tonluk hidrolik direklerin kullanılmasının ayak emni yeti açısından uygun olacağına karar verilmiştir. Hidrolik direkli tahkimat sistemi sırasıyla kurulan üç pilot ayakta deneme çalışmaları yapılmıştır. Bu deneme çalışmaları sonucunda, klasik ağaç tahkimat sistemi ile yapılan üretim sisteminde, üretilen bir ton tüvönan kö mür başına ortalama 31 desimetreküp olan maden direği sarfiyatı 7 desimetreküpe düşürülmüş ve maksimum 7000 kg. olan kazmacı randımanı 11.600 kg.'a çıkarılmıştır.XV Netice olarak üretilen bir ton tüvönan kömürün maliyetinde Ş.311.- TL tasarruf sağlandığı hesaplanmıştır. Bu tasarrufun günlük toplamı 4 milyon TL'ye ulaştığı hesap edilerek; hidrolik tahkimatlı 100 m.'lik bir ayağın 600 milyon TL olan ilk yatırım maliyetinin yaklaşık altı ayda amorti edilebileceği tesbit edilmiştir.