Doğu Karadeniz Bölgesinde toros sediri (Cedrus libani A.rich) orijin denemeleri fidanlık aşması

Abstract

ÖZET Doğu Karadeniz Bölgesinde Toros Sediri (Cedrus libani A. Rich.) Orijin Denemeleri Fidanlık Aşaması Bu araştırma, Doğu Karadeniz Bölgesindeki ağaçlandırma çalışmalarında kullanılabilecek Toros Sediri (Cedrus libani A.Rich.) orijinini belirlemek amacıyla 22 Toros Sediri tohum meşceresine (orijinine) ait tohum, fidecik ve fidanlar üzerinde gerçekleştirilmiştir. Bu tohum meşcerelerine ait tohumlar, K. T. Ü Orman Fidanlığına ekilmiş, elde edilen fidecik ve fidanlar üzerinde morfolojik özellikler belirlenmiş ve orijinler varyans analizi ile karşılaştırılmıştır. Fidan boyu, kök boğazı çapı, fidan boyu ve kök boğazı çapına göre kalite sınıflaması yapılmış ve bu sınıflamalar diskriminanat analizi ile denetlenmiştir. Ayrıca korelasyon analizi ile tohum, fidecik ve fidan özellikleri arasındaki ilişkiler belirlenmiş, Penrose formülüne göre orijinler arası morfolojik mesafe değerleri hesaplanmıştır. Bunlarla birlikte ekim tarihinden itibaren ekim yastıklarında yapılan bakım ve koruma çalışmaları incelenmiştir. Araştırma sonucunda, özellikle Isparta-Belceğizl orijininin, Doğu Karadeniz Bölgesindeki ağaçlandırma çalışmalarında kullanılabilirliği gerektiği ortaya çıkmıştır. Bu orijinle birlikte; Denizli-Konak, Amasya-Niksar, Eskişehir-Sultandağı ve Mersin- Abanozl orijini de tavsiye edilebilir. Antalya-Akdağ, Antalya-Sevindik, Antalya- Aykınçay, Antalya-Karaçay ve Adana-Pozantı orijinlerinin ise Doğu Karadeniz Bölgesindeki ağaçlandırma çalışmalarında kullanılması halinde başarısızlığın söz konusu olacağı ortaya çıkmıştır. Anahtar Kelimeler : Toros Sediri, Orijin, Tohum, Fidecik, Fidan, Kalite Sınıflaması VI

SUMMARY Nursery Stage Of Provenance Experiments on Lebanon Cedar (Cedrus libani A. Rich.) in Eastern Black Sea Region Seeds collected from twenty two seed stands of lebanon cedar were used to determine the optimum provenance of lebanon cedar in plantations in Eastern Black Sea Region. Seeds collected were sown at Black Sea Technical University nursery. Seed and seedling characteristics were studied, and the differences between them were determined by analaysis of variance. Quality classes were determined based on height, root-collar diameter, and height and root-collar diameter. Discriminant analaysis was used to evaluate the succes of these clasifications. Morphological distance was determined by the use of penrose formula. The results indicated that seedlings from Isparta-Belcegizl, Denizli-Konak, Amasya-Niksar, Eskişehir-Sultandağı and Mersin- Abanoz 1 could be used in the Eastern Black Sea Region wheras seedlings from Antalya-Akdağ, Antalya^Sevindik, Antalya- Aykınçayi Antalya-Karaçay and Adana-Pozantı could not. Key Words : Lebanon Cedar, Provenance, Seed, Seedling, Quality Classes VII