Adıyaman bölgesi (GD Anadolu) mesozoyik tersiyer istifinin gömülme tarihçesi ve ısısal evrimi
- Global styles
- Apa
- Bibtex
- Chicago Fullnote
- Help
Abstract
IV ÖZET Çalışma alanı, Mardin-Kahta yükseliminin kuzeybatı kısmında ve Geç Kretase ile Miyosen döneminde yerleşmiş allokton birimlerin güneyinde yer almaktadır. Bölgenin temelini Kambriyen ve öncesi yaşta çökelmiş Derik Gaıbu ile Ordovisyen yaşlı Habur Grubu litolojileri oluşturmaktadır. Temel birimleri üzerine, uzun bir çökelmezlik döneminden sonra Mardin Grubu karbonatlan depolanmıştır. İstifin üst kesimlerinde Karaboğaz ve Sayındere formasyonları ile Sımak ve Midyat Grubu çökelleri ve en üstte de Miyosen yaşlı Şelmo Formasyonu yüzeylenmektedir. Bu çalışmanın amacı; jeoloji evrimi ve çökelme tarihçesindeki bölgesel farklılıklar dikkate alınarak, matematiksel modeileme (Lopatin-Waples modeli) ile zaman- sıcaklık indekslerini hesaplayarak Kretase yaşlı olasılı hidrokarbon kaynak kaya seviyelerinin belirlenmesidir. Araştırma verileri çalışma alanında yer alan K1, S1, A1 ve Ç9 kuyularından elde edilmiştir. K1 ve S1 kuyularının hesaplanan jeotermal gradyan değerleri A1 ve Ç9 kuyusu değerlerine oranla daha düşüktür (K1=22.5° C/km., S1=25.5°C/km., A1=35.3°C/km., Ç9=30.27°C/km.). Bu farklı jeotermal gradyan değerleri hidrokarbon kaynak kaya seviyelerinin farklı ısısal evrime sahip olmalarını sağlamıştır. Mardin Grubunun en altında yer alan Areban Formasyonu, Şırnak Grubunun tabanında yer alan Kastel Formasyonu hariç diğer üç formasyon (Terbüzek, Besni ve Germav formasyonlan) ile Midyat Grubuna ait Hoya ve Gaziantep formasyonları tümüyle hazne kaya özelliğindedir. Bu nedenle adı geçen formasyonlar bu çalışmada değerlendirilmemiştir. K1 ve S1 kuyulannda kesilen; Sabunsuyu, Derdere, Karababa, Karaboğaz, Sayındere ve Kastel formasyonlarının hesaplanan toplam TTI değerleri, petrol oluşum başlangıcını belirleyen ZTTI=15' den küçük olup, bu alanlarda yeterli olgunluğa ulaşamamışlardır. Çalışma alanının kuzeydoğu kısmında yer alan A1 ve Ç9 kuyulannda kesilen Derdere, Karababa, Karaboğaz, Sayındere ve Kastel formasyonlarına ait toplam TTI değerleri 15 sınır değerinin üzerinde olup bu formasyonların petrol türüm zonuna giriş zamanlannın en erken Lûtesiyen'de (48.6 mil.yıl önce), en geç te Üst Oligosen'de (27.8 mil.yıl önce) olduğu hesaplanmıştır. ABSTRACT The study area within the northwestern part of Mardin-Kahta High is located at the southern part of the Late Cretaceous-Miocene allochthonous units. The lithology of the basement consists of the Cambrian and pre-Cambrian Derik and Ordovician Habur Groups. After Ordovician a period of non-sedimentation took place in the region and Mardin Group is deposited and followed by Karaboğaz, Sayindere formations, Şırnak, Midyat groups and at the top Şelmo Formation of Miocene age is deposited. The aim of this study is to indicate the possible hydrocarbon source rock potential of the Cretaceous formations by estimating of time-temperature index values computed from mathematical model (Lopatin-Waples model) by means of the regional differences in the geological evolution and the depositional history. Data were collected from K1, S1, A1 and Ç9 wells of TPAO of the study area. Estimated geothermal gradient values of the K1 and S1 wells are less than the A1 and Ç9 wells (K1=22.5 °C/km., S1=25.5 °C/kmM A1=35.3 °C/km., Ç9=30.27 °C/km.). Differences of the thermal evolution of the hydrocarbon source rocks are the result of the different geothermal gradient. Areban Formation and Sımak Group (excepted Kastel Formation), Hoya and Gaziantep Formations have reservoir characteristics and they have not been evaulated within this study. In the K1 and S1 wells, the estimated total TTI values of Sabunsuyu, Derdere, Karababa, Karaboğaz, Sayindere and Kastel formations are less than LTTI=15 indicated onset of oil generation and they are immature in these sites. However, in the A1 and Ç9 wells, the total TTI values of all Derdere, Karababa, Karaboğaz, Sayindere and Kastel formations are more than £TTI=15, and they attained in the onset of oil generation zone Lutetian (48.6 mybp) in the earliest, and Upper Oligocene (27.8 mybp) in the latest.
Collections