Killi, yoğun süreksizlik içeren ve zayıf kaya kütlelerinin mühendislik sınıflamalarında karşılaşılan güçlüklerin giderilmesine yönelik yaklaşımlar
- Global styles
- Apa
- Bibtex
- Chicago Fullnote
- Help
Abstract
IV ÖZET Mühendislik uygulamalarında değişik kaya kütlesi sınıflandırma sistemleri kullanılmaktadır. Ancak, bu sistemler özellikle killi, yoğun süreksizlik içeren ve zayıf kaya kütlelerinin sınıflandırılmasında yeterli olamamaktadır. Bu olumsuzluğa neden olan faktörler arasında suyun kayaç üzerindeki hasar verici etkisinin, dolayısıyla kayacın bu etki altında dağılmaya karşı gösterdiği duraylılığın, sınıflama sistemleri tarafından yeterince tanımlanmamış olmasıdır. Bu eksiklik son yıllarda geliştirilen M- RMR sınıflama sistemi ile giderilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmada, M-RMR sınıflama sisteminin geliştirilmesi ve sınıflama sırasında karşılaşılan güçlüklerin giderilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, Batı ve Orta Anadoluda yer alan 4 bölgede (Yatağan, Soma, Başkoyak ve Güvenç) killi, yoğun süreksizlik içeren ve zayıf özellikteki 13 kaya kütlesinden kaya kütle sınıflamasına esas olacak veriler toplanmıştır. Hat etüdleriyle toplanan süreksizlik verileri istatistiksel yöntemlerle değerlendirilmiştir. Çalışma bölgelerinden alınan toplam 123 adet blok örnek üzerinde tek eksenli sıkışma dayanımı ve kütle sınıflamasında sağlam kayaç dayanım puanının belirlenebilmesi için alternatif bir parametre olarak düşünülen `block punch` indeksinin tayinin yanısıra, suda dağılmaya karşı duraylılık indeksi deneyleri ve x- ışınları kırınım çözümlemeleri gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmaların yanısıra, eklem bozunma puanının belirlenebilmesi amacıyla Schmidt çekici yardımıyla saptanabilecek olan bozunma katsayısı alternatif bir parametre olarak düşünülmüştür. Yapılan tüm saha ve laboratuvar çalışmalarından elde edilen verilerin istatistiksel yöntemlerle değerlendirilmesi sonucunda M-RMR sınıflama sistemi için sağlam kayaç dayanımı puanının belirlenmesinde `block punch` indeksinin bir alternatif parametre olarak kullanılabileceği belirlenmiştir. Suyun kayaç üzerindeki olumsuz etkisinin ifade edilebilmesi için önceki çalışmalarda önerilen 2. çevrim suda dağılmaya karşı duraylılık indeksi yerine 4. çevrim suda dağılmaya karşı duraylılık indeksinin kullanılmasının daha sağlıklı olacağı sonucuna varılmıştır. Bu çalışma kapsamında M-RMR için yapılan önerilerin içerildiği sınıflama puanları ile şev çalışmalarına uygulanabilirliği, farklı üç bölgedeki yenilmiş şevlerin geriye dönük analizleriyle denetlenmiş ve sağlıklı sonuçlar verdiği anlaşılmıştır. ABSTRACT Various classification systems have been used in enginnering applications. But, these systems are not sufficient to classify particularly clay-bearing, densely jointed and weak rock masses. Among the factors that cause this deficiency, can be cited the damaging effect of water on rocks which has not sufficiently been described in the existing classification systems. This point was tried to be compensated by inclusion of new parameters in the M-RMR classification system developed in recent years. In this study, it aimed to make contributions to the M-RMR classification system and to overcome the difficulties encountered in the classification procedure. For this purpose, data were collected for rock mass classification from 13 clay- bearing, densely jointed and weak rock masses in 4 regions (Yatağan, Soma, Başkoyak and Güvenç) located at western and middle part of Turkey. The discontinuity data were collected by line-survey technique and evaluated by statistical methods. In addition to the uniaxial compressive strength test for the determination of the rating for intact rock strength, the block punch index test was also considered as an alternative parameter and the slake durability index test and x-ray diffraction analyses were performed on totally 123 samples collected from the studied rock masses. In addition, the weathering coefficient determined by Schmidt hammer was considered as an alternative parameter for the determination of the rating for joint weathering. As a result of statistical evaluation of data obtained from the field and laboratory studies, it has been concluded that the block punch index could be used as an alternative parameter for the determination of the rating for intact rock strength in the M-RMR classification system. It was also found that slake durability index determined at fourth cycle would be a more effective approach than the second cycle index that has previously been used to express.the unfavourable effect of water on the rock mass. The propositions made in the present thesis to contribute to the M-RMR system were tested in back analyses of three previously failed slopes, and it seems that the performance of the system with newly introduced improvements gave satisfactory results.
Collections