Erzurum Ovası sulak alan sistemindeki zamansal alan değişimlerinin uzaktan algılama teknikleri ile belirlenmesi

Abstract

Erzurum Ovası Sulak Alanı, sahip olduğu biyoçeşitlilik ve çevresine sunduğu sayısız değer ile ülkemizin uluslararası öneme sahip sulak alanlarından biridir. Erzurum kent merkezine çok yakın konumu ile Erzurum Ovası Sulak Alanı insan faaliyetlerinden kaynaklı pek çok tehdit ile karşı karşıyadır. Sulak alanın geleceği açısından koruma ve sürdürülebilir kullanım kararlarının acilen alınması önem arz etmektedir. Alanın uzun yıllara dayalı değişiminin ileri teknolojiler kullanılarak ekonomik ve etkin bir biçimde izlendiği çalışmalar ise bu süreçte karar alıcılar açısından yol gösterici niteliktedir. Bu çalışmada; Erzurum Ovası Sulak Alanı'nda 1989-2017 yılları arasındaki yüzey alan değişimi uzaktan algılama teknikleri kullanılarak araştırılmıştır. Landsat 5 TM, Landsat 7 ETM, Landsat 8 OLI uydu görüntüleri kullanılarak yapılan değişim analizleri sonucunda sulak alan derin su ve sığ su alanlarında genişleme olduğu tespit edilmiştir. Çalışmada bu değişimin iklim değişikliği ve insan faaliyetleri ile ilişkisi değerlendirilmiş ve sonuç olarak Erzurum Ovası Sulak Alanı'nın genişlemesinde iklim faktörlerinden ziyade sulak alanın yeraltı su rezervinin artmasıyla hidrolojik yapısının değişmesinin etkili olduğu tespit edilmiştir.

Erzurum Plain Wetland is among those of special international importance in Turkey with its biodiversity and countless benefits to its environment. Being so closed to Erzurum city center, it faces a number of threats caused by anthropogenic activities. It is vitally important to make decisions on its protection and sustainable use immediately in terms of future of the wetland. Studies to offer opportunities to monitor long term changes in the area by using advanced technology economically and effectively are expected to guide decision makers. In the present study, the changes in surface area of Erzurum Plain Wetland were investigated between 1998 and 2017 by using remote sensing techniques. As a result of the change analysis conducted using Landsat 5 TM, Landsat 7 ETM and Landsat 8 OLI satellite data, it was determined that there is an expansion in deep and shallow water areas of the wetland. In the study, the effects of climate change and human activities on this surface area change was also examined and it was found as the result of the evaluation that more than climatic factors, change of hydrological structure caused by increase in underground water reserves may be effective on the expansion.