Samsun Limanı örneğinde gemi trafiğinin istatistiksel analizi

Abstract

ÖZET Deniz taşımacılığının başlangıç / bitiş yeri olan limanların ülkenin sosyo-ekonomik yapısı üzerinde büyük etkisi vardır. Liman istatistikleri; ulusal ekonomide limanın oynadığı rolün belirlenmesine ve gelecekte ki trafiğin eğiliminin değerlendirilmesine olanak sağlamakta ayrıca yeni liman tesislerinin yapım aşamasında önemli bir veri kaynağı olmaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde, limanlar tanıtılarak ülke ekonomisindeki yeri ve önemleri açıklanmıştır. İkinci bölümde, Samsun Liman İşletmesi tanıtılarak çalışmada kullanılan istatistik yöntemleri ve çeşitli teorik olasılık dağılımları hakkında genel bilgiler verilmiştir. Üçüncü bölümde, Samsun Limanı'ndan elde edilen ham veriler sınıflandırılarak frekans analizleri yapılmış ve gözlemlenen gemi gelişleri, geliş aralıkları ve servis süreleri dağılımlarının çeşitli teorik olasılık dağılımlarıyla temsil edilip edilemeyeceği Ki-Kare Testiyle araştırılarak elde edilen bulgular irdelenmiştir. Ayrıca gözlem dağılımlarıyla teorik olasılık dağılımları histogram ve grafiklerle karşılaştırılmış, limanda gerçekleşen yükleme boşaltma faaliyetleri de bu bölümde incelenmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgular sonuç bölümünde özetlenerek uygun öneriler verilmiştir. Anahtar Kelimeler: Gemi Trafiği, Servis Süreleri, İstatistiksel Analiz, Olasılık Dağılımları, Samsun Limanı V

SUMMARY Statistical Analyses of Ship Traffic: A Case Study of Samsun Port Ports, being the starting and terminating points of seaport transportation, have great effects on socio-economic structure of a country. The port statistics give an opportunity to indicate the role of the ports on the national economy and to evaluate the traffic trend in the future. Additionally, they are important data for the construction of the new ports. In the first part of this study, the ports are introduced and their effects and importance on the economy are explained. In the second part, Samsun Port is introduced and general description is given about the statistical methods and various theoretical probability distributions. In the third part, the raw data obtained from the Samsun Port is classified and frequency analyses are performed. The observed distribution of ship arrivals, interarrival times and service times are compared by Chi-Square test whether they can be presented or not by various theoretical probability distributions and the findings are examined. In addition, the distributions of observation and the theoretical probability distributions are compared with histograms and graphs; the loading and unloading operations realized in the port are examined in this part. In the last part conclusions are drawn. Key Words: Ship Traffic, Service Times, Statistical Analyses, Probability Distributions, Samsun Port VI