Çoklu azalım teorisi ve uygulaması
- Global styles
- Apa
- Bibtex
- Chicago Fullnote
- Help
Abstract
ÇOKLU AZALIM TEORİSİ VE UYGULAMASİ Hande Meriç Hacettepe Üniversitesi, İstatistik Bölümü, İstatistik Anabilim Dalı Aktüerya Bilim Uzmanlığı Programı ÖZ Sigorta, zarara neden olan rizikoları belli bir prim karşılığında teminat altına alan sigorta şirketi ve sigorta ettiren arasında akdedilen bir sözleşmedir. Sigorta sözleşmeleri ile teminat altına alınan rizikolar sigorta dallarına göre çeşitlilik gösterir. Hayat sigortaları ile ölüm veya hayatta kalma rizikoları teminat altına alınırken, emeklilik sigortalarında hastalık sonucu maluliyet, ölüm, işten ayrılma ve emekli olma rizikolarına karşı teminat verilmektedir. Tekli azalım modelleri başlığı altında incelenen ikinci bölümde, tek bir rizikoyu teminat altına alan sigorta modelleri çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Bu modeller, x yaşındaki bir kişininin azalıma maruz kalıncaya kadar gelecekteki yaşam süresi rastlantı değişkeni ile kurulmaktadır. Gelecekteki yaşam süresi sürekli rastlantı değişkenidir. Çoklu azalım modellerinde ise gelecekteki yaşam süresi rastlantı değişkeninin yanısıra modellerin kurulumunda azalım nedenlerinin herbirini değer olarak alan kesikli bir rastlantı değişkeni daha mevcuttur. Bu rastlantı değişkeni j ile ifade edilir. Emeklilik sigortalarında azalım nedeni rastlantı değişkeninin alacağı değerler j=1,2,3,4 ile hastalık sonucu maluliyet, ölüm, işten ayrılma ve emekli olma rizikoları olacaktır. Çalışmanın üçüncü bölümünde çoklu azalım modellerinin oluşturulması, modellerde kullanılan fonksiyonlar ve modellerin kurulumunda kullanılan varsayımlar incelenmiştir. Çalışmanın dördüncü bölümü çoktu azalım modellerinin uygulamasına yönelik olarak oluşturulan çoklu azalım tablolarını içermektedir. Bu tablolar için kullanılan veriler 1998 Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından Türkiye il ve ilçe merkezlerinde yetkili organlar tarafından tutulan kayıtlar dikkate alınarak her bir vefat nedeni için yaşlar itibariyle oluşturulan kadın, erkek ve toplam olmak üzere 11 tekli azalım tablosundan oluşmaktadır. Kadın, erkek ve toplamda 11 tekli azalım tablosubirleştirilerek çoklu azalım tabloları oluşturulmuş ve aynı başlık altında çoklu azalım tablolarının oluşturulmasında kullanılan fonksiyonlar örneklerle açıklanmıştır. Anahtar Kelimeler. Mortalite, Gelecekteki Yaşam Süresi Rastlantı Değişkeni, Yaşam Fonksiyonu, Azalım, Çoklu Azalım Teorisi, Çoklu Azalım Tabloları Danışman: Doç. Dr. Güçkan YAPAR, Hacettepe Üniversitesi, İstatistik Bölümü Risk Analizi Anabilim Dalı MULTIPLE DECREMENT MODELS AND THEIR APPLICATIONS Hande Meriç Hacettepe University, Department of Statistics, Statistics Section Actuary Science Program ABSTRACT Insurance is an agreement between the insured and the insurance company, which guarantees hazardous risks for a certain amount of premium. The risks guaranteed by insurance agreements vary according to the branches of insurance. While death or survival risks are guaranteed by life insurance, to become disabled because of illness death, withdrawal, retirement risks are guaranteed by retirement insurance. In the second part under the name of single decrement models, the subject of the study is the insurance models that guarantee a single risk. These models are established with the age at death random variable until the person aged x experiences the decrement. Age at death is the continuous random variable. However, in multiple decrement models, along with age at death random variable there exist a discrete random variable, which takes every decrement as a value in the establishment the models. This random variable is shown with `f. The values that the decrement random variable will take in retirement insurance will be j=1,2,3,4 and to become disabled because of illness, death, withdrawal and retirement risks. In the third part of the study, the establishment of multiple decrement models, the functions and the assumptions used in these models are examined. The forth part of the study involves the multiple decrement tables, which are made for the application of multiple decrement models. Data used for these tables consist of eleven single decrement table made according to age for every single death reason taking into account the records held by municipal officiers in provincial and district centers in 1998 at State Institute of Statistics Prime Ministry mRepublic of Turkey. Multiple decrement tables were made by combining eleven single decrement tables for male, female and total, and under the same heading, the functions used in making of multiple decrement tables are explained by examples. Keywords; Mortality, Age at Death, Survival Function, Decrement, The Multiple Decrement Theory, The Multiple Decrement Tables, Advisor: Doç. Dr. Güçkan YAPAR, Department of Statistics, Risk Analyse Section. IV
Collections