Ekolojik temelli rekreasyon ve turizm planlama ilkelerinin araştırılması: Trabzon ili Çalköyü yayla yerleşimi örneği

Abstract

Çalköyü Yayla yerleşimi, bakir peyzaj değerleriyle rekreasyonel ve doğa turizmi etkinliklerinin gerçekleştirilebileceği ayrıcalıklı potansiyel alanlardan birisidir. Bu araştırma kapsamında, öncelikle bölgenin doğal ve kültürel değerleriyle rekreasyon ve turizm potansiyelleri incelenmiştir. Bölgedeki rekreasyon ve turizm alanlarıyla halkın rekreatif ve ziyaretçilerin ise turistik davranışlarıincelemiş, ve bu etkinliklerden kaynaklanan çevresel bozulma ve kirliliklerin neler olduklarıortaya konmuştur. Bu ön etüdlerden elde edilen bilgilerin ışığında, hazırlanan görüşme kılavuzlarıbeşfarklısosyal gruba uygulanmışve elde edilen veriler ziyaretçilerin( turistlerin), yerel halkın(kadınlar ve erkekler), kamunun ve yerel yönetimlerin yayla alanında ve yakın çevresinde doğal ve kültürel değerlerin nitelikleriyle ilgili yaklaşımlarıve gerçekleştirdikleri etkinliklerin çevresel etkilerinin neler olduğu ortaya konmuştur. Bu verilerden yararlanarak çalışmada, ekolojik temelli rekreasyon ve turizm planlama ilkelerinin ortaya konmasınısağlayacak SWOT analiz yöntemi kullanılmıştır. Yöntem alanın güçlü ve zayıf yönleriyle fırsat ve tehditleri tanımlamakta, zayıf yönleri ve tehditlerin iyileştirilmesi ve güçlü kılınmasında yapılmasıgerekenleri TOWS matrisi ile ortaya koymaktadır. Anahtar Kelimeler : Çal köyü, yayla, yayla turizmi, kırsal rekreasyon

With its untouched landscape values, Çalköy High Plateau Settlement is one of the distinguished potential areas where recreation and nature tourism activities can be carried out. In the scope of this study, the natural and cultural values of the area and their potential for recreation and tourism have been primarily investigated. In the region, together with the recreation and tourism areas, the behavior of local people in terms of recreation and that of visitors in terms of tourism activities were examined and the environmental deterioration and pollution caused by these activities were determined. In the light of this preliminary research, interviews were conducted with five different social groups and the results obtained demonstrated the attitude of visitors (tourists) , locals (males and females), public and local administration relating the characteristics of the natural and cultural values in and around the plateau area and what kind of environmental effects are caused by their activities. By using this data, SWOT analysis method was used in order to determine the principles of ecologically based recreation and tourism planning. The method identifies strengths and weaknesses of the area along with opportunities and threats and lays out what needs to be done to strengthen by preventing the weaknesses and threats through TOWS matrix. Key Words : Çal village, plateau, plateau tourism, rural recreation