Geç kretase yaşlı Çatak formasyonu (Maçka, Trabzon) Çeşmeler üyesinin foraminifer faunası ve biyostratigrafisi

Abstract

Maçka (Trabzon) yöresinde yüzeyleyen Geç Kretase yaşlı volkano-tortul istif, Çatak Formasyonu olarak bilinir. Formasyonun bazalt, andezit ve tüflerden oluşan alt kısmı Sukenarı Üyesi; volkaniklerle arakatkılı marn, kumlu kireçtaşı, killi kireçtaşı ve silttaşından oluşan üst kısmı ise Çeşmeler Üyesi olarak ayrılmıştır.Çeşmeler Üyesinden alınan 2 adet ölçülü stratigrafik kesitin (Çatak-1ve Çatak-2) sedimantolojik ve paleontolojik incelenmesi yapılmıştır. Sedimantolojik özellikleri Çeşmeler Üyesi'nin kuzeye doğru derinleşen bir havzada çökeldiğini ortaya koymuştur.Çeşmeler Üyesine ait Çatak-1 kesitinden, Turoniyen?Koniasiyen'i (Geç Kretase) tanımlayan planktonik foraminiferler elde edilmiş ve bu fauna yardımıyla kesitin biyostratigrafik zonlaması yapılmıştır. Whiteinella, Helvetoglobotruncana, Marginotruncana, Dicarinella, Hedbergella cinslerine ait toplam 10 tür tanımlanmış ve Whiteinella archaeocretacea (Alt Turoniyen), Helvetoglobotruncana helvetica (Orta Turoniyen), Marginotruncana sigali (Üst Turoniyen) ve Dicarinella primitiva (Alt Koniasiyen) Zonları belirlenmiştir. Planktonik foraminiferlerle birlikte, Erken Turoniyen'i karakterize eden Paronaella spp., Halesium sp., Crucella cachensis Pessagno, 1971, Crucella sp., Patelulla sp., Stichomitra sp., Stichomitra communis Squinabol, 1903, Nassellaria indet. ve ?Pseudodictyomitra sp. cf. P. pseudomacrocephala (Squinabol, 1903)'den oluşan bir radyolarya faunası tanımlanmıştır.Sedimantolojik özellikleri ve içerdiği pelajik foraminifer ve radyolarya faunası, Çeşmeler üyesinin Turoniyen?Koniasiyen aralığında, yay önü bir havzanın kıta yamacında çökeldiğini göstermektedir.

Late Cretaceous volkano-sedimentary sequence cropping out in Maçka (Trabzon) Region is known as Çatak Formation. This formation has been divided into two members because of different litological properties. This units are Sukenarı Member consisting of basalt, andesite and tuff and Çeşmeler Member, consisting of marl, sandy limestone, clayey limestone interbedded with volcanic rocks.The sedimentological and paleontological features of Çatak-1 and Çatak-2 stratigraphical sections of Çeşmeler Member were investigated. Sedimentological features show that Çeşmeler Member was deposited in the basin which deepening to the north.The Turonian- Coniacian planktonic foraminifera were obtained from Çatak-1 section of Çeşmeler Member and the biostratigraphical zonation were done with this fauna. 10 of Whiteinella, Helvetoglobotruncana, Marginotruncana, Dicarinella, Hedbergella were defined and Whiteinella archaeocretacea (Lower Turonian), Helvetoglobotruncana helvetica (Middle Turonian), Marginotruncana sigali (Upper Turonian) ve Dicarinella primitiva (Lower Koniasiyen) Zones were determined. Radiolarian fauna was also defined with planktonic foraminifera. This fauna includes Paronaella spp., Halesium sp., Crucella cachensis Pessagno, 1971, Crucella sp., Patelulla sp., Stichomitra sp., Stichomitra communis Squinabol, 1903, Nassellaria indet. and ?Pseudodictyomitra sp. cf. P. pseudomacrocephala (Squinabol, 1903) of Lower Turonian.Sedimentological features and faunal content of the Çeşmeler member indicate the depositional setting on a continental slope of a fore-arc basin during the Turonian-Coniacian.