Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Araştırma Ormanı`nda bitkisel tür çeşitliliğinin saptanması ve vejetasyonunun haritalanması

Abstract

Bu çalışma ile KTÜ Orman Fakültesi Araştırma Ormanının (Ormanüstü Planlama Birimi, Maçka-Trabzon) flora ve vejetasyon yapısının saptanması ve bitkisel tür çeşitliliğinin hesaplanması amaçlanmıştır. Araştırma alanı 450-2280 m yükseltiler arasında bulunmakta, Avrupa-Sibirya floristik bölgesinde ve Kolşik sektörde yer almaktadır.Bu araştırma ile 95 familya ve 354 cinse ait 656 vasküler bitki taksonu saptanmış olup, bunların 22'si eğrelti, 634'ü tohumlu bitkidir. Spermatophyta bölümüne ilişkin taksonlardan 6'sı Gymnospermae, 628'i Angiospermae alt bölümüne aittir. Angiospermae alt bölümündeki taksonların 524'ü Magnoliatae ve 104'ü Liliatae sınıfına ilişkindir. Araştırma alanında yayılışı saptanan bitkilerden 34 adetinin endemik (% 5,18), 12 adetinin nadir (% 1,82), 5 adetinin egzotik ve 17 adetinin ise kozmopolit (% 2,59) olduğu belirlenmiştir. Bu çalışma ile Astragalus ansinii A.Uzun, Terzioğlu & S. Palabaş-Uzun sp. nov. ilk kez saptanmış ve bu yeni tür bilim dünyasına tanıtılmıştır.Araştırma alanının vejetasyon yapısı Braun-Blanquet yöntemine göre araştırılmış ve orman vejetasyonuna ilişkin biri (Galio rotundifolii ? Picetum orientalis A.Uzun et Terzioğlu ass. nov.) bilim dünyası için yeni olmak üzere 4 bitki birliği saptanmıştır. Yeni bitki birliği alanda iki yeni alt birlik ile (Rhododretosum pontici A.Uzun et Terzioğlu subass. nov. ve Cyclamenetosum parviflori A.Uzun et Terzioğlu subass. nov.) temsil edilmektedir.Bitkisel tür çeşitliliği Domin skalası kullanılarak süksesyon evrelerine, meşcere tiplerine, yükseltiye, orman tiplerine ve ana bakılara göre ayrı ayrı hesaplanmıştır. Buna göre süksesyon evreleri arasında en yüksek çeşitlilik ?Yerleşme? evresinde izlenmektedir. Meşcere tipleri içerisinden ise BDy-T (Bozuk diğer yapraklı-Taşlıklı) meşcere tipi en yüksek bitkisel çeşitlilik değerine sahiptir. Yükselti basamaklarına göre yapılan hesaplamalar neticesinde 400-800 m yükselti basamağındaki çeşitlilik diğer yükselti basamaklarından daha yüksek çıkmıştır. Orman tiplerine göre geniş yapraklı ormanlar çeşitlilik bakımından daha zengin çıkmıştır. Ana bakıya göre yapılan hesaplamalardan elde edilen veriler istatistiki olarak yalnızca ağaç katı için anlamlı çıkmıştır.

This study was carried out to determine the flora and vegetation, in order to measure plant species diversity of Research Forest of Faculty of Forestry (KTU) (Ormanüstü Planning Unit, Maçka-Trabzon). The study area that lies between 450-2280 m is located in Colchis sector of Euxine province of the Euro-Siberian floristic area.A total of 656 vascular plant taxa related to 95 families and 354 genera were identified. Of these, 634 belong to Spermatophyta which includes 6 taxa from the Gymnospermae and 628 from the Angiospermae, and the remaining 22 taxa belong to Pteridophyta. The Angiospermae also include 524 taxa from the Magnoliatae and 104 taxa from the Liliatae. In the study area, 34 endemic (5.18%), 12 rare (1.82%), 5 alien (0.76%), and 17 cosmopolitan (2.59%) taxa were determined. A species (Astragalus ansinii A.Uzun, Terzioğlu & S. Palabaş-Uzun sp. nov.) new to science was determined and described.The vegetation of the study area was investigated according to the Braun-Blanquet method and 4 plant associations related to forest vegetation were determined. One of these (Galio rotundifolii ? Picetum orientalis A.Uzun et Terzioğlu ass. nov.) is new to science. This new association represented by two new subassociations (Rhododretosum pontici A.Uzun et Terzioğlu subass. nov. and Cyclamenetosum parviflori A.Uzun et Terzioğlu subass. nov.) in the study area.Plant species diversity through Domin scale was measured separately according to seral stages of secondary forest succession, forest stand types, altitude, forest types, and main slope aspects. According to results, highest species diversity was found in the establishment stage. Among the measured forest stand types, BDy-T has the highest plant diversity value. Altitudinal zone of 400-800 meters is the most diverse zone in the area. Broad-leaved deciduous forests are richer than the others. Main slope aspects are not significantly different according to plant species diversity except for tree storey.