Bağlam temelli yaklaşımla ortaöğretim 9. sınıf enerji ünitesine yönelik 5E modeline uygun ders materyallerinin geliştirilmesi

Abstract

Bu çalışmada, Ortaöğretim Fizik Dersi 9. Sınıf Öğretim Programının Enerji Ünitesi kazanımları dikkate alınarak, bağlam temelli yaklaşımla, 5E öğretim modeline uygun öğrenci ve öğretmen ders materyallerinin geliştirilmesi ve bu materyallerin, öğrenciler üzerindeki etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, tek gruplu ön test-son test deneysel desen kullanılmıştır. Çalışmada, konuyla ilgili olarak, bağlam temelli yaklaşımın 5E öğretim modeline entegrasyonuyla, öğrenci ders materyali ve öğretmen kılavuzu geliştirilmiştir. Geliştirilen materyaller, 9. sınıf öğrencilerine, fizik öğretmenleri tarafından uygulanmıştır. Araştırmanın örneklemini, Genel Lise'de (GL) 30, Anadolu Lisesi'nde (AL) 30 ve Teknik Lise'de (TL) 23 olmak üzere, toplam 83 ortaöğretim 9. sınıf öğrencisi ve bu kurumlarda görev yapan 3 fizik öğretmeni oluşturmuştur. Veriler, Enerji Ünitesi Kavramsal Başarı Testi (ENBAT), Fizik Tutum Ölçeği (FTÖ), Bütünleştirici Öğrenme Ortamı Anketi (BORAN) ve yarı yapılandırılmış mülakatlarla toplanmıştır. Araştırmanın nicel verileri; yüzde-frekans, bağımlı t testi, ANOVA ve ANCOVA yöntemleriyle analiz edilirken, nitel veriler üzerinde içerik analizi yapılmıştır. Araştırmada, geliştirilen materyallerin, öğrencilerin kavramsal başarılarını artırdığı ortaya konulmuştur. Uygulama öncesinde öğrencelerin pek çok alternatif düşünceye sahip olduğu, uygulama sonrasında ise bunların büyük ölçüde giderildiği belirlenmiştir. Bununla birlikte, geliştirilen materyallerin öğrencilerin kavramsal başarıları üzerine etkisi bakımından, GL grubuyla diğer gruplar arasında benzer etkiler gösterdiği, buna karşın AL grubunda TL'ye göre daha etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, materyallerin öğrencilerin fiziğe yönelik olumlu tutumlar geliştirmelerinde de etkili olduğu belirlenmiştir. Materyallerin, öğrencilerin fiziğe ve fizik dersine verdikleri önemi, fiziği anlayabilme ve kavrayabilmeye yönelik inançlarını ve ilgilerini artırdığı görülmüştür. Öğrenci ve öğretmen görüşlerine göre, uygulamaların öğrencilerin konuları anlamalarını, soyut kavramları somutlaştırmalarını ve aktif öğrenmeyi sağladığı ortaya konulmuştur. Elde edilen sonuçlara bağlı olarak araştırmacılara ve eğitimcilere bazı önerilerde bulunulmuştur.

In this study, it was aimed to develop the course materials integrating context based approach into 5E model based on acquisition of 9th grade secondary physics curriculum and to investigate effectiveness of them on students. A pretest-posttest one group experimental design was used as a research methodology. Student course material and teacher guide were developed integrating context based approach into 5E model. The developed materials were implemented to students by their physics teacher. The sample composed of 83 9th grade students from three different high schools as 30 training at General High School (GL), 30 training at Anadolu High School (AL) and 23 training at Vocational High School (TL). In addition, 3 physics teachers working at these schools participated in the study. Research data were collected by using Energy Unit Conceptual Achievement Test, Physics Attitude Scale, BORAN observation form and semi-structured interviews. Frequency-percent, paired sample t test, ANOVA and ANCOVA were used to analyze the quantitative data and content analysis was conducted on qualitative data. The results indicated that the materials increased students? conceptual achievement. Although the students had some alternative conceptions about energy before the implementations, these were overcome and transformed into scientific conceptions mostly. Moreover, the materials in terms of effect of students? conceptual achievement, showed similar effects on GL group as like other groups. However they were found more effective in the AL group than the TL. It is also revealed that the materials improved students? attitude towards physics such as; giving importance to physics, believing in physics learning and being interested in courses. The implementations made sufficient contribution to the students in terms of understanding the subjects, concreting abstract concept and providing active learning. At the end of the study, some suggestions were made to researchers and educators.