Dışa kapalı sitelerde mimariye dayalı yaşam kalitesinin irdelenmesi: İstanbul örneği

Abstract

1980 sonrası yaşanan toplumsal, kültürel, siyasi ve ekonomik gelişmeler mekanın kurgusunun ve anlamının değişmesinde etkili olmuştur. Yaşanan gelişmeler ile gelen yeni yaşam biçimi, tüketim alışkanlıkları, daha kaliteli yaşam isteği yeni mekanların oluşmasına, var olanların ise dönüşümüne neden olmuştur. Bu değişim sürecinden insanın günlük yaşamını geçirdiği konut da etkilenmiştir. Dışa kapalı siteler ortaya çıkmıştır. Kentteki sayıları, kapladıkları alan ve sahip oldukları nüfus göz önüne alındığında belli bir yaşam biçimi ve kent ile kurulan sınırlı ilişki üzerine kurgulanmış olan bu sitelerdeki yaşam kalitesi araştırılmaya değer görülmüştür. Bunun için Türkiye'deki yeri ve sahip olduğu özelliklerinden dolayı, İstanbul ili çalışma alanı olarak belirlenmiştir. Çalışmada yaşam kalitesinin tespitine yönelik bir araştırma modeli oluşturulmuştur. Bu araştırma modeli?kalite değerlendirme modeli? ve ?konut memnuniyeti modeli? olmak üzere iki alt modelden oluşmaktadır. Kalite değerlendirme modeli ile yaşam kalitesini etkileyen olumlu ve olumsuz yönler ölçütlere bağlı olarak ortaya konulmuştur. Değerlendirme sonucunda sitelerde konfor koşullarının diğer özelliklere göre daha iyi sağlandığı görülmektedir. Konut memnuniyeti modeli ile kullanıcı değerlendirmesine bağlı olarak yaşam kalitesi tespit edilmiş ve yaşam kalitesini etkileyen faktörler ortaya konulmuştur. Öncelikle sitelerde konut birimi diğer özelliklere göre daha olumlu bulunmuştur. Konut yakın çevresi ile ilgili olarak mevcudun geliştirilmesi ve daha çeşitli olanakların sağlanması yönünde beklenti öne çıkmaktadır.

After 1980, social, cultural political and economical developments have been effective on changes in organization and meaning of space. New life style, came along with these developments led to new consumption habits, more qulified life style and new environments, also to the change of old ones. Housing, where people spend their daily lives was effected by this period of change. So, gated communities have appeared. Regarding their numbers in the city, their size and their population, these gated communities have been considered worth investigating with their certain life style and limited relations with the city. Due to its position and features, Istanbul is selected as the work space. In this study, a research model focused on quality of life has been developed. This model has two sub-models: ?quality evaluation? and ?housing satisfaction?. In quality evaluation model, positive and negative parameters effecting the quality of life are revealed. As a result of the evaluation, in gated communities, comfort conditions are provided better than the other characteristics. Housing satisfaction model presents quality of life, determined according to users? assessment and effective factors. Primarily, housing units in gated communities are found more positive than the other specialities. Housing increases people?s expectations towards developing the current situations and providing various possibilities.