Okul öncesi ve sınıf öğretmenlerinin iş tatmini ve öğretmen tutumlarının karşılaştırılması

Abstract

ÖZET Eğitim tüm dünyada kalkınmanın ön şartlarından biri olarak kabul edilmektedir. Eğitim çağındaki öğrencilerin büyük kısmım oluşturan okul öncesi ve ilköğretim çağındaki çocukların yetiştirilmesinde öğretmenlerimize büyük sorumluluklar düşmektedir. öğrenci öğretmen arasındaki dinamik ilişkinin kalitesi 4-11 yaş öğrencilerin eğitilmesinde önemli faktörlerden biridir. Bu nedenle öğretmenler öğrenci-öğretmen ilişkilerine yönelik yüksek düzeyde ve olumlu tutum geliştirmelidir. Bu amaçla bu araştırmada öğretmenlerin mesleklerinden duydukları iş tatmin düzeylerine, öğretmen tatumlarına etki eden farklı sosyal değişkenlerin neler olduğu belirlenmeye çalışılmıştır. Okul öncesi ve sınıf öğretmenlerinin iş tatminleri ile öğretmen tutumları arasında bir ilişkinin olup olmadığı bu araştırmayla incelenmiştir. Genel survey tipi ve ilişkisel araştırma modelinde olan araştırmaya, Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı İstanbul ili Avrupa yakası sınırları içinde Bakırköy, Bahçelievler, Bağcılar ve Zeytinburnu ilçelerinde bulunan özel ve resmi okul öncesi ve ilköğretim okullarından 359 öğretmen katılmıştır. Verilerin toplanması için `Kişisel Bilgi Formu`, `İş Tatmin Ölçeği`, `Öğretmen Tutum Envanteri` kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre çalışılan kurumun statüsü, cinsiyet, mesleki kıdem, mezun olunan kurum, çalışılan grup, mesleği kendi isteği ile seçme, kurumda çalışma yılı mesleklerinden memnuniyet düzeyleri öğretmenlerin iş tatminlerini etkilemektedir, özel okullarda görev yapan Kız Meslek Lisesi mezunu bayan öğretmenler, okul öncesi öğretmenleri, kıdem yılı 1-5 yıl olan, mesleğini kendi isteyerek seçen, çalıştığı kurumda 1-5 yıl uıarasında çalışan öğretmenlerin iş tatminleri yüksektir. Öğretmen tutumları incelendiğinde ilkokul öğretmenlerinin tutumları okul öncesi öğretmenlerine göre daha yüksek bulunmuştur. Diğer değişkenler öğretmenlerin tutumlarını etkilememiştir. Öğretmenlerin iş tatminleri ile öğretmenlik tutumları arasında bir ilişki bulunamamıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda öğretmenlerin iş ortamlarının geliştirilmesi, hizmet öncesi ve mesleki eğitimleri konusunda çeşitli öneriler getirilmiştir. iv

ABSTRACT 1 Education is considered to be one of the prerequisites of development all around the world. Our teachers carry a big responsibility in educating pre school and primary school children who form the majority of school-age students. The quality of the dynamic relationship between the teacher and the students is one of the important factors of the education of students aged 4- 1 1. For this reason, teachers should develop a high-level and positive attitude towards the student-teacher relationships. For this purpose, this study aims to identify various social factors affecting the level of job satisfaction and attitudes of teachers. This survey aims to find whether there is arelationship between the job satisfaction and attitudes of pre-school and primary school teachers. This survey, which is a model of general survey type and relative research, involves 359 teachers teaching in state and private pre-schools and primary schools in Bakırköy, Bahçelievler, Bağcılar and Zeytinburau the European- side districts of Istanbul. To collect data, `Personel Information Form`, `Job Satisfaction Scale` and `Teacher Attitude Inventory` have been employed. According to the data collected the factors affecting the job satisfaction of teachers are as follows: The status of the institution worked at, sex, seniority, the school graduated from, the group worked in, whether the teacher chose his career with his own will, years worked at the institution and the level of content with the job. Those whose job satisfaction is high are private school teachers, female teachers who graduated from Girls' Vocational Schools, pre-school teachers, teachers with 1-5 years ofexperience, those who chose to be teachers willingly, and those, who have been working in their institutions for 1-5 years. When teachers' attitudes were studied, it was found that the attitudes of primary school-teachers were more positive than those of pre-school teachers. It was also found that of her factors didn't affect teachers' attitudes. No correlation was found between job satisfaction and attitudes of teachers. Taking these results into consideration various suggestions have been made in terms of improving the working conditions and professional development of teachers. VI