Hammadde yetişme ortamı, şekli ve arazi yapısı ile yaşının yongalevhanın kalite özellikleri üzerine etkileri

Abstract

Bu çalışmada; hammadde odun olarak kullanılan Doğu ladini (Picea orientalis (L.) Link.) ağacının yetişme ortamı, şekli ve arazi yapısı ile yaşının yongalevhanın fiziksel, mekanik ve yüzey özellikleri ile formaldehit emisyonu üzerine etkileri araştırılmıştır.Ağaç yaşının artmasıyla; yongalevhaların mekanik özellikleri ve formaldehit emisyonu iyileşmiştir. Kalınlık artışı oranı ve yüzey özellikleri olumsuz etkilenmiştir.Güney bakıdan alınan ağaçlardan üretilen yongalevhaların kalınlık artışı oranı ve pürüzlülük değeri, kuzey bakıdan alınlardan düşük çıkmıştır. Kuzey bakıdan alınan ağaçlardan üretilen yongalevhaların formaldehit emisyonu ve mekanik direnç değerleri, güney bakıdan alınanlardan düşük çıkmıştır.Rakım artarken yongalevhaların formaldehit emisyonu ve mekanik direnç değerleri artmıştır. Rakımın azalmasıyla birlikte üretilen yongalevhaların pürüzlülük değerleri ve kalınlık artışı oranında artma kaydedilmiştir. Taşlık arazide yetişen ağaçlardan üretilen yongalevhaların kalınlık artışı oranı, formaldehit emisyonu ve mekanik direnç değerleri toprak arazide yetişenlerden düşük çıkarken, pürüzlülük değerleri ise yüksek çıkmıştır.Yapay olarak yetiştirilen ağaçlardan üretilen yongalevhaların kalınlık artışı oranı ve pürüzlülük değerleri, doğal olarak yetişenlerden düşük çıkarken; mekanik direnç değerleri ve formaldehit emisyonu yüksek çıkmıştır.

In this study; effects of growth place, style and structure of land and tree age of Oriental spruce (Picea orientalis (L.) Link.) used as as raw material on the physical, mechanical and surface properties and formaldehyde emission of particleboard were investigated.While increasing the tree age, mechanical properties and formaldehyde emission affected positively. Thickness increasing ratio and surface properties were affected negatively. The particleboards produced from trees harvested from south aspect have lower thickness increasing ratio and roughness value than harvested from north aspect. The particleboards produced from trees harvested from north aspect have lower formaldehyde emission and mechanical strength properties than harvested from south aspect. Formaldehyde emission and mechanical strength values of the particleboard increased with increasing altitude. While decreasing the altitude, roughness values and thickness increasing ratio of the particleboard increased. The particleboard produced from trees grow on stony land have lower thickness increasing ratio and formaldehyde emission and mechanical strength properties than trees grow soil land but not roughness values. The particleboard produced from planted trees have lower thickness increasing ratio and roughness values than native trees while mechanical strength properties and formaldehyde emission were high.