Tasarım eğitiminde farkındalık ve yaratıcılık gelişimine yönelik bir öneri

Abstract

Bu çalışma, tasarım eğitiminde gözün giderek artan egemenliğine karşı durarak, görmenin diğer duyularla bütünleşmesine imkan sağlayacak olan çok duyulu farkındalık eğitimi önerisi ile tasarım öğrencilerinin yaratıcılıklarını arttırmayı hedeflemektedir. Bu eğitim önerisi çeşitli atölyeler aracılığıyla bireylerin tasarımın soyut yapısı ile ilk kez karşılaştıkları 1.sınıf tasarım eğitimi sürecinde, algılamanın sadece görme odaklı bir yapıda olmadığının duyumsal algılama sürecinin diğer tüm duyularla bütünleşik bir yapıda olduğu öğretilmelidir. Tasarlama eğitiminin görme dışındaki diğer duyuların da dahil edilerek öğretilmesi gerekliliği düşüncesinden hareketle, duyuların içselleştirilebilmesi, öğrencilerin ilk kez karşılaştıkları tasarım sürecine adapte olabilmeleri ve kişisel potansiyellerinin farkına varmaları adına bu çalışma gerçekleştirilmiştir. Bu tez duyumsal sürecin çok duyulu bir bütün olduğunun ifadesi niteliğinde oluşu ve duyuların içselleştirilerek yaratıcı düşünceye katkı sağlayacağı düşüncesinden hareketle tasarım eğitimine yeni bir bakış açısı sunacağı düşünülmektedir. Bu bağlamda, genel bilgilerde çalışmanın kuramsal çerçevesi oluşturularak sırasıyla yaratıcı düşünce ve yaratıcılık olgusuna kuramsal yaklaşımlar, psikoloji yaklaşımları ve yaratıcılık ilişkisi, tasarım eğitimi, farkındalık ve duyumsama ana başlıkları ile açıklanmıştır. Yapılan çalışmalarda sorunun belirlenmesi, çalışmanın amacı, varsayımları, yöntemi sorgulanarak ortaya konulmuştur. Çalışmanın bulgular bölümü, Torrance Yaratıcı Düşünce Testlerine, kavrama dayalı form tasarımına, çok duyulu farkındalık atölyelerine ve ankete ilişkin bulgular olmak üzere 4 bölümde ele alınmıştır. Çalışmanın irdeleme bölümü ise bulgulara ait irdelemeler, çalışmanın beşinci bölümü ise, öğrencilerin yaratıcılıklarında gerçekleşen değişimlere, çok duyulu farkındalık atölyelerine, kavrama dayalı form tasarımına, ankete ve genel değerlendirmelere ilişkin sonuçlardan oluşmaktadır. Çalışmanın son bölümünde ise yapılan çalışmalar ve elde edilen sonuçlar ışığında gelecek çalışmalar için öneriler yer almaktadır

This study aims at increasing students' creative ability by suggesting eyesight integration with other senses leading to multi-sensory awareness of the field in which viewing only by eye is mostly common now. During the design training of the first year, through various workplaces, students must be taught that perception in design must not be only with eyesight but also other senses must be added in designing course. This study has been carried out so that students can realize what their personal potential is like and adapt themselves to the design course which they meet for the first time. This thesis is to contribute a new approach to the design training which internalizes all senses to create a better design work. In the first place, institutional framework of the study and main headings such as creative idea and creativity, interrelation between creativity and psychological approaches, design training, perception and senses, senses in design training are included here with proper clarifications. In the second place, specification of the problem, aim of the study and its assumptions and method of study are covered here. In the third place, finding section is dealt with under four sections which are Torrence Creative Idea Tests, form design based on concept, findings concerning multi-sensory awareness workplaces and questionnaires. In the fourth section of the study, discussion about findings are included, and in the fifth section, results regarding changes in students' creativity, workplaces of multi-sensory awareness, form designs based on concept, questionnaires and general considerations are covered. In the last section of the study, suggestions for future studies take place in the light of findings available at the end of studies.