Crepis foetida L. subsp. rhoeadifolia (M.Bieb.) Čelak (Asteraceae)`nın bazı Türkiye populasyonlarının karyotip ve akım sitometrik analizi

Abstract

Asteraceae (Compositae) familyasının Cichorieae tribusunda yer alan Crepis L. cinsi, genel olarak Kuzey Yarım Kürede yayılış göstermekle birlikte, bazı türleri tropikal Doğu Afrika, Güney Afrika ve Batı Afrika'da bulunmaktadır. Dünya genelinde 200'ün üzerinde türe sahiptir ve ülkemizde ise 40 takson ile temsil edilmektedir.Bu çalışmada, Crepis cinsinin polimorfik türleri arasında yer alan Crepis foetida L. subsp. rhoeadifolia (M.Bieb.) Čelak.'ın ülkemiz florasındaki 7 populasyonunun (Trabzon, Ankara, Nevşehir, Erzurum, Ağrı, Van ve Şanlıurfa) ilk kez karyotip ve akım sitometrik analizleri yapılmıştır. Bu kapsamda, saha çalışmaları ile toplanan bitki materyalleri kullanılmıştır. Olgun akenlerin çimlendirilmesi sonucu elde edilen aktif kök uçları ve genç yapraklar kullanılarak karyotip ve akım sitometrik analizler yapılmıştır.Yapılan karyolojik çalışmalar sonucu, C. foetida subsp. rhoeadifolia'nın incelenen tüm populasyonlarında kromozom sayısının 2n = 2x = 10 olduğu, karyotiplerin ise metasentrik ve submetasentrik kromozomlardan oluştuğu tespit edilmiştir. Akım sitometrisi ile yapılan analiz sonucu nuklear DNA miktarının alttür içinde 3,72 ile 4,35 pg arasında, monoploid genom büyüklüğünün ise 1,86 ile 2,18 pg arasında değiştiği ortaya konulmuştur. Alttür içerisinde karyotipde küçük farklılıklar, nuklear DNA miktarında ise önemli ölçüde varyasyonlar tespit edilmiştir.

The genus Crepis, belonging the tribe Cichorieae of the family Asteraceae (Compositae), is predominantly distributed in the Northern Hemisphere, while some species are found in tropical East Africa, South Africa and West Africa. It contains more than 200 species in worldwide and is represented by 40 taxa in our country. In this study, karyotype and flow cytometric analyses of 7 populations of Crepis foetida L. subsp. rhoeadifolia (M.Bieb.) Čelak (Trabzon, Ankara, Nevşehir, Erzurum, Ağrı, Van and Şanlıurfa) one of the the polymorphic species of the genus Crepis were performed for the first time. In this context, plant materials collected with field studies were used. Karyotype and flow cytometric analyses were carried out using the actively growing root tips and young leaves obtained from germinated mature achenes. As a result of the karyological studies, it was determined that the chromosome number of C. foetida subsp. rhoeadifolia was 2n = 2x = 10 in all populations examined, and its karyotypes composed of metacentric and submetacentric chromosomes. The results showed that the amount of nuclear DNA analysed by flow cytometry varied between 3.72 and 4.35 pg within the subspecies, while the monoploid genome size varied between 1.86 and 2.18 pg. It was determined that there were minor variations in the karyotype and significant variations in nuclear DNA content within this subspecies.