Türkiye`deki capoeta (Teleostei:Cyprinidae) cinsine ait tür ve alttürlerin klasik ve moleküler sistematik yöntemler kullanılarak revizyonu

Abstract

Bu tez çalışması kapsamında, sistematik açıdan problemli bir grup olan Capoeta cinsine ait tür ve alttürlerin hem klasik sistematik hem de moleküler sistematik yöntemlerden biri olan DNA barkoding yöntemi kullanılarak revizyonunun yapılması ve şimdiye kadar küçük morfolojik farklılıklarla tanımlanmış yeni türlerin ne derecede geçerli olduğunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Elde edilen bulgulara göre, Pozantı?dan sadece 1 bireyin tanımına dayanarak yapılan Capoeta capoeta angorae (Hanko,1924), C. damascina (Valenciennes,1842)? nın varyasyon aralığındadır. Capoeta damascina ve Capoeta umbla (Heckel,1843) bireyleri arasındaki genetik uzaklık %0,3-%1,1 olup morfolojik olarak birbirine çok yakındır. Literatüre göre, C. umbla, yanal çizgi pul sayısı ve I. solungaç diken sayısına göre C. damascina?dan ayrılmaktadır. Fakat elde ettiğimiz bulgulara göre C. umbla, C. damascina?nın varyasyon aralığına girmektedir. Bu nedenle C.umbla C. damascina?nın sinonimidir Bulgularımıza göre, Akdeniz Havzasından tanımlanan Capoeta caelestis (Schöter, Özulug&Freyhof, 2009), hem morfolojik hem de genetik olarak C.damascina?dan biraz farklılaşmıştır. C. caelestis popülasyonu içinde C. damascina?dan genetik olarak çok farklılaşmayan bireyler de bulunmaktadır. Bu nedenle bu iki popülasyonun taksonomik durumunda bir karışıklık bulunmaktadır. Morfolojik ve DNA barkoding verilerinden elde edilen sonuçlar, C.baliki (Turan,Kottelat, Ekmekçi&İmamoğlu, 2006) ve C. tinca (Heckel, 1843) arasında tür düzeyinde farklılaşma olmadığını göstermektedir. Bu nedenle C. baliki?yi, C.tinca?nın sinonimi olarak öneriyoruz. Ayrıca, Çoruh havzasından tanımlanan C. banarescui (Turan,Kottelat, Ekmekçi&İmamoğlu, 2006) popülasyonunun metrik ve meristik değerleri C. tinca ve C. baliki ile örtüşmektedir.DNA barkoding verilerine göre, Capoeta pestai (Pietschmann, 1933)?nin, Beyşehir gölü popülasyonunun Melendiz ve Taşkale (Gödet baraj gölü) popülasyonları ile arasındaki genetik uzaklık %0-%0,2 arasında değişmektedir. Morfolojik olarak da popülasyonlar arasında çok büyük fark olmadığından Capoeta mauricii (Küçük, Turan, Şahin, Gülle, 2009)?yi, C.pestai?nin sinonimidir.Capoeta bergamae (Karaman, 1969)nin Akdeniz ve Büyük Menderes Havzası popülasyonlarının Gediz Havzası popülasyonlarından hem COI gen bölgesi hem de genel morfometrik yapı açısından farklılaştığı görülmektedir. Fakat taksonomik kategorisini kesin ve açık bir şekilde ortaya koyabilmek için, farklı lokasyonlardan yakalanan seri örneklerle daha detaylı bir çalışma yapılmasında fayda vardır.Capoeta ekmekciae (Turan, Kottelat, Kırankaya, Engin, 2006) ile Capoeta capoeta (Güldenstaedt, 1773) arasında genel morfolojik yapı ve meristik karakterler açısından önemli bir fark bulunmamaktadır. Aralarındaki genetik uzaklık ise %0,0 -%0,3 `tür. Bu nedenle C. ekmekciae farklı bir tür değildir. Ayrıca C. capoeta Çoruh havzası için yeni kayıttır.Capoeta barroisi (Lortet, 1894)?nin, Capoeta erhani (Turan, Kottelat, Ekmekçi, 2008) ve Capoeta turani (Özulug, Freyhof, 2008) ile olan genetik uzaklığı %0,8-%1,1, Capoeta trutta (Heckel, 1843) ile olan genetik uzaklığı ise %0,6-%0,8?dir. Morfolojik karakterler açısından da C. barroisi, C.erhani ve C.turani arasında önemli bir fark yoktur. C. trutta ile diğer türler arasında geniş bir varyasyon aralığı olmasından dolayı da C. barroisi, C.erhani ve C.turani, C. trutta?nın sinonimidir.Anahtar Kelimeler: Capoeta, revizyon, DNA barkoding, Sistematik, Türkiye

Within the scope of this thesis study, our aim was to revise the species and subspecies of Capoeta, which represents a problematic group with regards to systematics, by using both classic systematics and molecular systematics with the DNA barcoding method, and to determine the extent to which the new species identified to date based on small morphological differences are actually valid. Based on the obtained results, Capoeta capoeta angorae (Hanko,1924), a species initially determined based on the identification of a single individual from Pozantı, is within the variation range of Capoeta damascina (Valenciennes,1842).The genetic distance between individuals of C. damascina and C. umbla (Heckel,1843) is between 0.3% and 1.1%, and these individuals are morphologically close to one another. According to the literature, C. umbla differs from C. damascina with regards to the number of lateral line scales and 1st gill rakers. However, the results we have obtained demonstrate that C. umbla was within the variation range of C. damascina. For this reason, C. umbla is a synonym of C. damascina.Based on our findings, the Capoeta caelestis (Schöter, Özulug&Freyhof, 2009) species described in the Mediterranean basin demonstrates both morphological and genetic differences from C.damascina. Within the population of C. caelestis, there were also individuals which did not demonstrate any significant genetic difference from C. damascina .For this reason, there is confusion regarding the taxonomic status of these two populations.Results obtained from morphological and DNA barcoding data demonstrate that there was no difference between Capoeta baliki (Turan,Kottelat, Ekmekçi&İmamoğlu, 2006) and Capoeta tinca (Heckel, 1843). For this reason, C.baliki is a synonym of C. tinca. Furthermore, the metric and meristic values of the Capoeta banarescui (Turan,Kottelat, Ekmekçi&İmamoğlu, 2006) population identified in the Çoruh basin overlaps with those of C. tinca and C. baliki.According to the DNA barcoding data, the genetic distance between the Beyşehir lake population and the Melendeniz and Taşkale (Gödet dam lake) populations of Capoeta pestai (Pietschmann, 1933) varies between 0% and 0.2%. Due to the lack of considerable morphological differences between the populations, Capoeta mauricii (Küçük, Turan, Şahin, Gülle, 2009) is a synonym of C.pestai.The Mediterranean and Büyük Menderes basin populations of Capoeta bergamae (Karaman, 1969) differed from the Gediz basin population with regards to both the COI gene region and their overall morphometric structure. However, to be able to demonstrate taxonomic category in a clear and definite manner, there is need for a more detailed study with series samples captured from different locations.There is no considerable difference between Capoeta ekmekciae and Capoeta capoeta with regards to general morphological structure and meristic characteristics. On the other hand, the genetic distance between the two is 0.0% to 0.3%. For this reason, C. ekmekciae is not a different species. In addition, C. capoeta is new record for the Çoruh basin.C. barroisi (Lortet, 1894)?s genetic distance with C.erhani (Turan, Kottelat, Ekmekçi, 2008) and C.turani (Özulug, Freyhof, 2008) was 0.8% to 1.1%, while its genetic distance with C.trutta (Heckel, 1843) was 0.6% to 0.8%. There is also no significant difference between C. barroisi, C.erhani and C.turani with regards to morphological characters.Due to there being only a large range of variation between C. trutta and the other species, C. barroisi, C.erhani and C.turani are synonyms of C. trutta.Keywords: Capoeta, revision, DNA barcoding, Systematics, Turkey