Yerel düzeyde ekonomik kalkınmada coğrafi işaretlerin kullanımı ve etkisi: Akşehir kirazı araştırması
- Global styles
- Apa
- Bibtex
- Chicago Fullnote
- Help
Abstract
Bir sınai mülkiyet hakkı olan coğrafi işaretler Türkiye'de 1995 yılında yayınlanan Kanun Hükmünde Kararname ile korunmaktadır. İçerisinde barındırdığı anlam bakımından coğrafi işaretler, küreselleşmeye karşı yerelleşme hareketinin bir parçası olarak kabul edilebilir. Özellikle coğrafi işaretlerin kırsal alanda bir kırsal kalkınma aracı olarak kullanılabilme özelliği, onu yerel ve bölgesel kalkınma çalışmalarının odak noktalarından biri haline getirmektedir. Türkiye'de 2011-Şubat ayı itibari ile 139 adet coğrafi işarete sahip ürün bulunmakla beraber bunlardan bir tanesi de 2004 yılında tescillenmiş ?Akşehir Kirazı?dır. Coğrafi işaret olarak Akşehir Kirazı'nın yerel düzeyde ekonomik kalkınma aracı olarak kullanılma olanağının incelendiği bu çalışmada, Akşehir Kirazı'nın en önemli paydaşları olan üreticiler, firmalar, kamu ve özerk kuruluşlar, meyve-sebze komisyoncuları ile görüşülmüştür. Çalışmanın ana materyalini belirlenen paydaşlarla yapılan anket ve derinlemesine mülakat çalışmaları sonucu elde edilen birincil veriler oluşturmaktadır. Ayrıca tüm paydaşlardan toplanan veriler derlenerek bölgede kiraz ve coğrafi işaret konusunda SWOT analizleri yapılmıştır. Çalışmada Akşehir Kirazı'nın coğrafi işaret aldığı Afyonkarahisar ili Sultandağ bölgesi ile Konya ili Akşehir bölgesinde coğrafi işaretin yerel ekonomik kalkınmaya etkisi ve nasıl bir örgütlenme modelinin kurulması gerektiği araştırılmıştır. Yapılan değerlendirmeler sonucunda, bölge ekonomisi açısından önemli olan kirazın görüşülen işletmelerin birincil gelir kaynağını oluşturduğu belirlenmiştir. İşletmelerin %48,46'sı, meyve-sebze alımı yapan komisyoncuların %72,50'si, firmaların ise %7,14'ü coğrafi işaret kavramından haberdar olduklarını belirtmişlerdir. Çalışmada dikkat çeken bir diğer husus ise görüşülen paydaşların coğrafi işaretten beklentilerinin başında, fiyatta artış ilk sırada gelirken bunu bölge, ürün tanıtımı ve ürünün korunması izlemektedir. Coğrafi işaretin kullanımının bölgeye etkisi incelendiğinde, paydaşların beklentilerini karşılamadığı sonucuna ulaşılmıştır. İsim konusunda yaşanan sorunlar, bilgi eksikliği, kurumlar arası iletişimsizlik ve firmaların coğrafi işareti kullanmak istememeleri, coğrafi işaretin etkin kullanımını engelleyen faktörlerden en önemlileridir. Geographical indication is an industrial property right protected by Decree published in 1995 in Turkey. Geographical indications (GI) can be considered as part of a decentralization movement towards globalization. Especially in rural areas, geographical indications can be used as a rural development tool and it makes one of the focal points of local and regional development efforts. On February 2011, the number of product received as a geographical indication is 139 and one of them is `Akşehir Kirazı` is registered in 2004 in Turkey. In this study we examined the possibility of geographical indications using a local development tool and interviewed with producers, firms, government and autonomous organizations, and fruit and vegetable brokers they are the most important stakeholders of the cherry. The main material of the study was formed primary data derived from survey and in-depth interviews with stakeholders. In addition that, SWOT analysis for cherry and geographical indication was made by compiling data collected from all stakeholders in the region. We examined the impact of geographical indications to local economic development in the region and how an organizational model should be established in Afyonkarahisar province Sultandağ region and Konya province Akşehir region. As a result, cherry, which are important for the region's economy, was primary source of producer?s income. 48.46% of the enterprises, 72.50% of fruit and vegetable brokers and 7.14% of firms indicated to hear geographical indication term. While the price increase is coming at the beginning of the expectations of all stakeholders interviewed, the presentation of the region and the product and the protection product right followed it. Examined the effect of geographical indication to the region, the use of the indication does not meet the expectations of stakeholders. The difficulties on the name of GI (Akşehir Kirazı), lack of information and not enough communication between agencies and reluctance of companies on usage the geographical indication in their own brands were the most effective factors in preventing the efficient use of the geographical indication.
Collections