Trabzon Limanı emisyon haritalarının oluşturulması ve çevreye etkisi

Abstract

Küresel ısınmanın hızlı bir şekilde artmasının ve bağlantılı olarak iklim değişikliklerinin meydana gelmesinin en önemli nedeni havaya salınan sera gazlarının oluşturduğu kirliliktir. Hava kirliliği insan sağlığını etkilemekle birlikte, hayat kalitesini düşürmekte, ayrıca bitki ve hayvan yaşamlarını da tehdit etmektedir. Şehirlerde meydana gelen hava kirliliğinin en önemli nedeni taşıt ve sanayi kaynaklı emisyonların oluşturmuş olduğu kirliliktir. Karadeniz Bölgesi'nin en büyük liman kentlerinden biri olan Trabzon; nüfus yoğunluğu, sanayisi ve limanlarının varlığı nedeniyle hava kirliliğine maruz kalmaktadır. Bu çalışmada, Trabzon limanında gemi hareketleri ve liman operasyonları kaynaklı emisyonların ölçülüp haritalanması ve bu emisyonların AERMOD modeli kullanılarak akış eğilimlerinin belirlenip çevreye etkisinin araştırılması amaçlanmaktadır. Bu kapsamda bir yıl boyunca gemilerin yanaşma ve kalkış manevraları esnasında emisyon ölçümleri yapılmıştır. Bu ölçümlerin yanı sıra limanda gerçekleştirilen operasyonlardan kaynaklı emisyonların ölçülmesi ile birlikte limanda oluşan toplam emisyon miktarı tespit edilmiştir. Oluşan emisyonların AERMOD model programı ile günlük, aylık ve yıllık dağılımları belirlenmiştir. Yapılan analizler sonucunda gazların yaklaşık 20 km2'lik bir alanda etkili olduğu ve uzak mesafelere kadar yayıldığı tespit edilmiştir. Özellikle NO2 gazının diğer gazlardan çok daha geniş bir alana yayıldığı anlaşılmıştır.

Air pollution caused by the greenhouse gases is one of the major reasons of rapid increase on global warming and consequently the changes on the climate. Air pollution does not only threaten human health and impair quality of life but it also creates some dangers for other living beings. The primary cause of air pollution in cities is the vehicle and industrial emissions. Trabzon, as being one of the leading port cities in Black Sea Region, is heavily exposed to air pollution due to its population, industry and port activity. The main objective of this research is to track ship motions in Trabzon port and to monitor and model a map of the emissions resulted from port facilities; and respectively to determine the emission flows based on AERMOD model. For this study, the emissions were calculated and reported during berth and departure. Along with these calculations, the emissions resulted from operational activities and the total amount of emissions in the port have also been quantified and allocated on daily, monthly and yearly basis with AERMOD model program. The analysis has revealed that these gases have an effect on a relatively large area reaching up to 20 km2 and unfortunately spread out over vast distances. NO2 gas, especially, has been found out to expand more than the other gases.