Araştırma ve sorgulamaya dayalı etkinliklerle desteklenmiş bilim merkezi uygulamalarının 7. sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına, bilim okuryazarlıklarına ve sorgulayıcı düşünme becerilerine etkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, araştırma - sorgulamaya dayalı etkinliklerle desteklenmiş bilim merkezi uygulamalarının 7. sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına, bilimsel okuryazarlık düzeylerine ve sorgulayıcı öğrenme becerilerine etkisini incelemektir. Araştırma 2013-2014 eğitim öğretim yılında İstanbul'da bulunan bir ortaokulun 7. sınıflarını oluşturan 2 şubesi ile gerçekleştirilmiştir. Uygulamalar deney grubu 29, kontrol grubu 29 olmak üzere 58 öğrenci ile 22 ders saati sürdürülmüştür.Deney ve kontrol grubunu oluşturan şubeler şans (random) yoluyla belirlenmiştir. Deney grubu öğrencileriyle dersler araştırma - sorgulamaya dayalı etkinliklerle desteklenmiş sınıf içi ve bilim merkezi uygulamalarının bütünleştirilmesinin sağlandığı 5E modeli ile oluşturulmuş ders planları kullanılarak, kontrol grubu öğrencileriyle ise 2013-2014 eğitim öğretim yılı MEB öğretmen kılavuz kitabı dâhilinde yer alan etkinlikler çerçevesinde işlenmiştir.Araştırmada öntest – sontest kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmada nicel veriler araştırmacı tarafından hazırlanılan Kuvvet-Hareket ünitesi Akademik Başarı Testi, Laugksch ve Spargo (1996) tarafından oluşturulmuş ve Türkçe'ye uyarlamaları Turgut (2005) tarafından gerçekleştirilmiş Temel Bilimsel Okuryazarlık Testi ve Taşkoyan (2008) tarafından geliştirilen Sorgulamacı Öğrenme Becerileri Algı Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen verilerin SPSS 15.0 paket programı kullanılarak istatistiksel çözümlemeleri yapılmıştır. Bağımlı/bağımsız grup ve bu grupların elde ettiği ortalamalarda gözlemlenen farkların anlamlı olup olmadıklarını tespit etmek amacıyla testlerin analiz işlemlerinde ilişkili/ilişkisiz örneklem t-testi kullanılmıştır.İstatistiki sonuçlara dayanarak, araştırma neticesinde şu sonuçlara ulaşılmıştır:1. Araştırma - sorgulamaya dayalı etkinliklerle desteklenmiş bilim merkezi uygulamaları kullanılarak işlenen derslerin, mevcut eğitim öğretim programı kullanılarak işlenen derslere kıyasla öğrencilerin temel bilimsel okuryazarlık düzeyinin Bilimin Doğası alt boyutunda olumlu veya olumsuz yönde herhangi bir değişiklik meydana getirmediği tespit edilmişken; Bilim - Teknoloji - Toplum alt boyutunda ise olumlu yönde anlamlı değişim meydana getirdiği tespit edilmiştir.2. Araştırmaya dayalı öğrenme yaklaşımına göre geliştirilen bilim merkezi etkinlikleri kullanılarak işlenen derslerin, mevcut eğitim öğretim programı kullanılarak işlenen derslere kıyasla öğrencilerin akademik başarılarını arttırmada daha etkili olduğu tespit edilmiştir.3. Araştırma - sorgulamaya dayalı etkinliklerle desteklenmiş bilim merkezi uygulamaları kullanılarak işlenen derslerin, mevcut programa uygun olarak işlenen derslere kıyasla, öğrencilerin sorgulamacı öğrenme becerileri alt boyutlarından Doğruluğunu Sorgulayan Algılar ve Olumsuz Algılar'a ilişkin düzeylerini geliştirmede daha etkili olduğu tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Bilim Okuryazarlığı, Araştırma Sorgulamaya Dayalı Öğretim, Bilim Merkezleri, Sınıf Dışı Eğitim, Akademik Başarı, Sorgulayıcı Öğrenme Becerileri

The purpose of this study is to determine the effect of science center applications developed according to inquiry based learning approach on 7th graders' academic achievement, scientific literacy and skills of inquiry learning of the unit Force and Motion in secondary school science course. The study was conducted with 58 7th grade students attending two 7th grade classes of a secondary school in Istanbul within the spring term of 2013-2014 academic year. One of the class was assigned as control (N=29) and the other was assigned as experimental group (N=29). The application was performed whitin 22 class hour.The involved experiment and control group's classes were selected randomly. In the experimental group the lessons were taught with science center and classroom activities, which integrated with 5E learning model. In the control group, the lessons were performed with the methods and techniques that the programme suggests.In the research, pretest-posttest control group model, which is one of the quasi-experimental research models, was used. The quantitative data were collected by `Force and Motion` unit academic achievement test prepared by the researcher, the Basic Scientific Literacy Test, which was developed by Laugksch and Spargo (1996) and adapted to Turkish by Turgut (2005) and Measure for Inquiry Learning Skills prepared by Taşkoyan (2008). The analysis of the quantitative data was conducted by using SPSS 15. For this quantitative data, t-test for the dependent and independent groups was practiced.In terms of statistical results, at the end of research the following results were derived.1. Using science center applications developed in line with inquiry based learning approach in science courses is more effective than the methods and techniques that the programme suggests on developing the students' the Science - Technology - Society understandings of scientific literacy competence. On the other hand it was concluded that; it has the same effect with the methods and techniques that the programme suggests on the nature of the science of scientific literacy competence.2. Using science center applications developed in line with inquiry based learning approach in science courses is more effective than the methods and techniques that the programme suggests on developing the students' academic achievement.3. Using science center applications developed in line with inquiry based learning approach in science courses is more effective than the methods and techniques that the programme suggests on developing the students' perception that questioned the accuracy and the negative perceptions levels of inquiry learning skills.Key Words: Scientific Literacy, Inquiry Based Learning, Science Centers, Outdoor Education, Academic Achievement, Skills of Inquiry Learning