Bilişsel farkındalık stratejilerinin okuduğunu anlama ve eleştirel düşünmeye etkisi

Abstract

Bu çalışmada, farklı bilişsel farkındalık okuma stratejileri öğretiminin yapıldığı deney gruplarındaki öğrencilerle, mevcut Türkçe Öğretim Programı'na (2006) göre okuma öğretiminin yapıldığı kontrol grubundaki öğrencilerin bilişsel farkındalık, okuduğunu anlama ve eleştirel düşünme düzeyleri arasında nasıl bir ilişki olduğunu tespit edebilmek amaçlanmıştır. Çalışmada nicel ve nitel yöntemlerin birlikte kullanıldığı karma araştırma yöntemi benimsenmiştir.Araştırmanın nicel kısmında eşitlenmemiş ön-test son-test kontrol gruplu yarı deneysel model kullanılmıştır. Çalışma grubunu, 2016-2017 eğitim-öğretim yılında İstanbul/Pendik'te 6. sınıfa devam eden 95 öğrenci oluşturmaktadır. İkisi deney biri kontrol olmak üzere 3 farklı sınıfta 10 haftalık uygulama yapılmıştır. Nitel kısımda ise mevcut deney gruplarında bulunan 32 öğrenciyle yarı yapılandırılmış görüşme gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmış olan `Okuma Stratejileri Üstbilişsel Farkındalık Envanteri (MARSI)` ve araştırmacı tarafından geliştirilen `Öyküleyici Metinler İçin Analitik Eleştirel Düşünme Rubriği` kullanılmıştır. Nicel veriler SPSS 22 paket programıyla analiz edilmiştir. Gruplar arasında farklılaşma olup olmadığını belirlemek için t testi, ANOVA ve LSD analizinden yararlanılmıştır. Nitel verilerin analizinde ise MAXQDA 12 programından yararlanılarak içerik analizi yapılmıştır.Elde edilen sonuçlar özetle şöyledir: Öğrencilerin okuma stratejileri bilişsel farkındalık becerilerinde, SQ4R (deney1) ve ESO (deney2) grubu lehine anlamlı farklılık görülürken; mevcut Türkçe Öğretim programına göre öğretim yapılan kontrol grubunda anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Okuduğunu anlama, eleştirel düşünme ve okuduğunu anlama ve eleştirel düşünme toplam puanlarında ESO grubu lehine anlamlı farklılık görülmektedir. SQ4R ve kontrol grubu arasında ise farklılık görülmemektedir. Nitel bulgular da nicel sonuçları destekler niteliktedir.

This study aims to determine the relationship between metacognitive awareness, reading comprehension and critical thinking levels of the students in the control group on which different cognitive awareness reading strategies are applied and of the students in the experimental group on which reading teaching is applied according to the current Turkish Teaching Program (2006). Mixed research method has been adopted in the study where qualitative and quantitative methods are used together.Preliminary and final test control group quasi-experimental design that is not equalized in qualitative part of the research has been used. The study group consists of 95 students who study at 6th grade in Istanbul/Pendik, 2016-2017 academic year. 10-week application has been carried out in 3 different classrooms, two of them are experimental and one of them is control. Semi-structured interview has been made in the qualitative part with 32 students in the current experiment groups. `Metacognitive Awareness of Reading Strategies Inventory (MARSI)` of which Turkish validity and reliability study has been carried out and the `Analytical Critical Thinking Rubric for the Narrative Text` that has been developed by the researcher have been used as data collection tool. The quantitative data have been analyzed with SPSS 22 pack program. T-test, ANOVA and LSD analyses have been used in order to determine whether there is differentiation between the groups. Content analysis has been done by employing MAXQDA 12 program to analyze the qualitative data. The results obtained are summarized as follows: While a significant difference is seen in the reading strategies cognitive awareness skills of the students for the benefit of the SQ4R (experiment1) and Interactive Read Aloud (experiment2[IRA]) group, there is not a significant difference in the control group in which teaching is done according to the current Turkish Teaching program. A significant difference is seen in the reading comprehension, critical thinking and total scores of the reading comprehension and critical thinking for the benefit of IRA group. There is no difference between SQ4R and control group.The qualitative findings also support the quantitative results