Endüstriyel simbiyoz ağı oluşturmak için analitik ağ süreci yaklaşımı

Abstract

Artan çevre kirliliği ve doğal kaynakların hızla tükeniyor olması, endüstriyel firmaları hem üretim süreçleri sonucu çevreye yaptıkları olumsuz etkiyi azaltacak hem de üretim maliyetlerinde düşüş sağlayabilecek çözümler aramaya itmektedir. Bu amaca ulaşmaya yönelik uygun bir araç olarak görülen endüstriyel simbiyoz, üreticilerin kendilerine rekabet avantajı sağlayacak şekilde birbirleriyle hammadde, enerji, su, altyapı ve yan ürün alışverişinde ya da ortak kullanımında bulunmalarına dayanan bir iş modelidir. Endüstriyel simbiyoz, endüstriyel işlemlerin daha sürdürülebilir gelişimine katkı sağlama konusunda yüksek potansiyele sahip olmasına rağmen, başarılı bir endüstriyel simbiyoz ağı kurmak ve işletmek için gerekli olan kriterler konusunda literatürde eksiklik bulunmaktadır. Bu tez çalışmasında, karar vericilere destek olması için bir endüstriyel simbiyoz ağı kurarken dikkat edilmesi gereken önemli kriterler belirlenecek ve çok kriterli bir karar verme aracı olan Analitik Ağ Süreci (ANP) yaklaşımı kullanılarak bu kriterlerin birbirleriyle ilişkileri ve ağırlıkları belirlenecektir.

Increasing environmental pollution and depletion of natural resources force industrial firms to find solutions to decrease the negative environmental impact of their processes and production costs simultaneously. Industrial symbiosis, being concerned with the collaboration of industrial firms for effective management of resources such that waste of one firm becomes the input of another one, is a very useful and an effective tool to achieve this goal. Although the industrial symbiosis has a great potential to contribute to a much more sustainable development of the industrial operations, there is a lack of systematic criteria to develop and implement a successful industrial symbiosis network and mechanism. This study aims to propose the aforementioned criteria and their relative importance to support decision makers who want to establish an industrial symbiosis network. Analytic Network Process is to be used to determine the significant criteria and their weights. Then, by means of Analytic Network Process methods, a general framework of important criteria to establish an industrial symbiosis network is proposed to aid the decision makers.