Sosyobilimsel konulara dayalı fen eğitiminin öğrencilerin akademik başarılarına, bilimin doğası anlayışlarına ve argümantasyon becerilerine etkisinin incelenmesi

Abstract

Bir çığ gibi artan bilimsel gelişmeler ile teknolojik atılımların ışığında, fen eğitiminden beklenen; bilim, kültür ve toplum arasındaki ilişkilerin öğrenciler tarafından anlaşılmasını sağlamaktır. Bu beklentinin gerçekleştirilmesi için bu üç alanın fen eğitimiyle kaynaştırılması gerekmektedir. Bu nedenle de sosyobilimsel konular, son yıllarda yapılan çalışmaların yükselen değeri olmuş, MEB'de buna uygun öğretim programları tasarlamıştır.Bu çalışma sosyobilimsel konular temelli fen eğitiminin 5-6-7 ve 8. sınıf seviyelerindeki öğrencilerin; alan bilgisi, argümantasyon becerisi ve bilimin doğası anlayışlarına ilişkin etkilerini incelemek için yapılmıştır. Bunun için 115K492 numaralı TÜBİTAK 1001 projesi olan ''Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Sosyobilimsel Konuların Öğretimi Konusunda Yetiştirilmesi: Bir Profesyonel Öğrenme Topluluğu Çalışması –FESKÖK'' projesinin yürütüldüğü İstanbul ve Bursa'daki birer okulda Feskök modülü ile sosyobilimsel konular temelli fen eğitimi gören deney ve kontrol grupları arasındaki ilişki analiz edilmiştir. Seçilen okullardan çalışmaya katılan öğrenci sayısı İstanbul için 176 iken, Bursa için 262'dir. Bu çalışma 5-6-7 ve 8. sınıflar seviyesinde kontrol grubundan 162 öğrenci; deney grubundan ise 276 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir.FESKÖK pedagojisi kapsamında her sınıf seviyesinde uygulanmak üzere 4 farklı senaryo oluşturulmuş ve öğretmenler FESKÖK pedagojisi kapsamında yüz yüze eğitim almışlardır. Çalışma sonunda öğrenci parametrelerindeki değişimleri ölçmek için Zohar ve Nemet'e (2002) benzer şekilde geliştirilen öğrenci analiz rubrikleri oluşturulmuştur. Bu rubrik ile öğrencilerin, oluşturulan senaryolar üzerinden; alan bilgisi, argümantasyon becerisi ve bilimin doğası anlayışları 0(yetersiz), 1(orta düzeyde yeterli), 2(yeterli) olarak ön test ve son test yapılarak değerlendirilmiştir. Buradan elde edilen sonuçlar bağımsız örneklemler için t testi (Independent Samples), Mann-Whitney U testi, bağımlı örneklemler için t Testi (Paired Samples), Wilcoxon işaretli sıralar testi ANCOVA ve ANCOVA'nın parametrik olmayan karşılığı ile ölçülmüştür.Yapılan bu çalışmada sosyobilimsel konular temelli fen eğitimi alan öğrencilerin alan bilgisi ve bilimin doğası anlayışları açısından tüm sınıf seviyelerinde başarılarının arttığı gözlenmiştir. Argümantasyon becerisi bakımından ise sosyobilimsel konulara dayalı fen eğitimi alan öğrencilerin başarılarının 5-6 ve 8. sınıf seviyelerinde arttığı gözlenirken, 7.sınıf seviyesinde ise öğrencilerin başarılarında anlamlı bir fark gözlenmemiştir.

In light of rising scientific developments and technological innovations like an avalanche, it is expected from science education to make students understand the relations between science, culture and society. In order to achieve this expectation, these three areas must be connected with scirnce education. For this reason socioscientific researches have been favored in science and MEB started to prepare curriculum in accordance with these researches.Our objective in this study is to examine the effect of socioscientific issues-based science education on the students' domain knowledge, argumentation skills and understanding of the nature of science at the 5, 6, 7 and 8th grade levels. For this, TÜBİTAK 1001 project number 115K492, '' Training Science Teachers in Teaching Socioscientific Issues: A Professional Learning Community Study - FESKÖK '' project is carried out in each one school in Istanbul and Bursa, where the Feskök module and experimental and control groups received science education based on socioscientific issues. The relationship between them has been analyzed. The number of students participating in the study from the selected schools is 176 for Istanbul and 262 for Bursa. This study included a total of 162 students from the control group at the 5-6-7 and 8th grades; It was carried out with a total of 276 students from the experimental group.According to FESKÖK pedagogy, 4 different scenarios have been created in order to apply at every grade level and teachers received face-to-face training in accordance with FESKÖK pedagogy. At the end of the study, student analysis rubrics have been developed similar to Zohar and Nemet (2002) which were created to measure the changes in student parameters. With this rubric, students' field knowledge, argumentation skills and understanding of the nature of science were being evaluated by pre-test and post-test as 0 (insufficient), 1 (moderately sufficient), 2 (satisfactory). The results obtained here were measured with the t test for independent samples (Independent Samples), the Mann-Whitney U test, the t Test for dependent samples (Paired Samples), the Wilcoxon Signed Ranks Test `ANCOVA and the nonparametric equivalent of ANCOVA.In this study, it was observed that students who received science education based on socioscientific issues increased the success at all grade levels in terms of students' content knowledge and understanding of the nature of science. In terms of argumentation skills it was observed that students who received science education based on socioscientific issues increased the success at the grade levels 5-6-8 and does not have any effect for the 7th grade level for argumentation skills.